DTÖ Ticarette Teknik Engeller Anlaşması

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Ticarette Teknik Engeller Anlaşması, ticarette teknik engellerin önlenmesi için uluslararası alanda kabul edilmiş en temel araçtır. Anlaşma, standart, teknik düzenleme ve test/belgelendirme işlemlerinin uluslararası ticaret üzerinde gereksiz engel yaratmamasını amaçlamaktadır. 

Anlaşma metnine https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/tbt3rd_e.pdf adresi üzerinden ulaşılabilmektedir.

Ticarette Teknik Engeller Uluslararası Ticarette Neden Önemlidir?

Piyasaya arz edilen ürünlerin, test ve belgelendirme de dahil olmak üzere, bir ülkeden diğerine farklılık gösterebilen bir dizi idari ve teknik gerekliliğe uyması gerekmektedir.

Söz konusu gerekliliklerin farklılığı ve karmaşık teknik yapısı, iktisadi işletmeciler için uluslararası ticareti gereğinden fazla kısıtlayabilmektedir. Bu durum üretim maliyetlerini ve ürünlerin piyasaya arz edilme süresini arttırmakta, aynı zamanda tüketicileri de satın almak istedikleri ürünlerin bulunabilirliği, seçimi ve fiyatı bakımından olumsuz etkilemektedir.

Ticarette Teknik Engellere Yönelik Bakanlığımız Politikası Nedir?

İhracatçılarımız, zorunlu standartlar ve farklı yetki alanlarındaki ürünler için geçerli olan farklı uygunluk değerlendirme prosedürleri de dahil olmak üzere, teknik gerekliliklerle ilgili bir dizi zorluk ve engelle karşılaşabilmektedir.

Ülkemiz, üyesi olduğu çeşitli platformlarda şeffaf ve kurallara dayalı bir çok taraflı ticaret ortamının sağlanmasını desteklemekte ve ticareti gereğinden fazla kısıtlayan tedbirlerin kaldırılmasını savunmaktadır. Söz konusu olumsuzlukların tespit edilip kaldırılması ve yenilerinin uygulanmasının önlenmesi için Bakanlığımız tüm paydaşlarıyla birlikte gerekli çalışmaları sürdürmektedir. Bu çalışmalarla, hem DTÖ bünyesinde çok taraflı, hem de ticaret ortaklarımızla yaptığımız anlaşmalarla ikili düzeyde oluşturulan mekanizmalar oluşturulmakta ve ihraç pazarlarımızda karşılaşılan teknik engellerin önlemesi hedeflenmektedir.

Yeni Teknik Engellerin Önlenmesine Yönelik Bakanlığımızca Hangi Faaliyetler Yürütülmektedir?

• DTÖ Düzeyinde Girişimler:

Ülkemizin TBT Anlaşmasına taraf olması, ihracatçılarımızın dış pazarlara erişimine yardımcı olmaktadır.

TBT Anlaşması kapsamında, DTÖ üyeleri taslak teknik düzenlemelerini ve uygunluk değerlendirme prosedürlerini diğer DTÖ üyelerine bildirmek zorundadır.

Bu sayede tüm DTÖ üyeleri ve iktisadi işletmeciler, öngörülen tedbirler hakkında önceden bilgi sahibi olarak söz konusu düzenlemelerin ihracat üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirebilmekte ve TBT Anlaşmasını ihlal eden hükümleri tespit edebilmektedir.

İhracatçılarımız, bildirim prosedürünü dış pazarlardaki ürün gereklilikleri hakkında bir bilgi kaynağı olarak kullanabilmekte ve ürünlerinin ilgili gerekliliklerle uyumlu olduğundan emin olmak için hazırlık yapabilmektedirler.

DTÖ üyesi ülkeler de öngörülen tedbirleri bildirimde bulunan ülke ile görüşebilmekte, bildirilen tedbirin değiştirilmesi veya geri çekilmesi ile sonuçlanabilmektedir.

• İkili Düzeyde Yürütülen Faaliyetler

Ülkemizin dünyanın dört bir yanındaki ticaret ortaklarıyla ticaret anlaşmaları bulunmaktadır. Bu anlaşmalar, DTÖ ticaret şartlarının ötesine geçerek ülkemiz ve üçüncü ülkeler arasında işbirliğini artırmayı ve ticareti kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.

İkili ticaret anlaşmalarımız, tarafların engeller konusunda işbirliği ve bilgi alışverişine olanak tanıyan sürekli bir diyalog sürdürmeyi taahhüt ettikleri Ticarette Teknik Engeller bölümlerini içermektedir.

Bu taahhütler, ticaretin önündeki engelleri azaltmakta ve anlaşmanın her iki tarafındaki ihracatçılar ve tüketiciler için fayda sağlamakta, pazarlara erişimi artırmakta, ihracatçılar için yeni fırsatlar ortaya çıkarırken tüketiciler için de daha fazla seçenek sunmaktadırlar.

Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğünce çeşitli ülkelerle ticarette teknik engellerin önlenmesine yönelik olarak ikili bazda gerçekleştirilen çalışmalar hakkında TTE İnternet Sitesinden Duyurular aracılığıyla site üyelerine bilgi verilmekte ve oluşturulan mekanizmalardan azami faydanın sağlanması amacıyla üretici ve ihracatçı firmalarımızla gerekli iletişim sağlanmaktadır. 

Dış pazarlarda karşılaşılan teknik engel niteliğindeki uygulamalar, internet sitemiz üzerinden doldurulacak bir form ile Bakanlığımıza bildirilmelidir.