Avrupa Birliği’nin (AB) ortak bir mevzuatında düzenlenmeyen ürünler veya AB’de ortak bir mevzuatta düzenlenmekle birlikte söz konusu mevzuatta düzenlenmeyen hususlar yönüyle ürünler “düzenlenmemiş alan” kapsamına girmektedir.

Söz konusu düzenlenmemiş alanda, ürünlerin özellikle güvenliğe dair hususlarda karşılaması gereken özelliklerini belirleyen ulusal düzenlemeler getirmek konusunda AB ülkeleri serbest tutulmuştur. Ancak, söz konusu ulusal düzenlemeler nedeniyle ürünün, üye devletlerde farklı hükümlere tabi olması halinde, AB içi ticarette serbest dolaşımın engellenmesi ihtimali bulunmaktadır.

AB tarafından düzenlenmemiş alanda ticaret engellerinin oluşmaması için “karşılıklı tanıma ilkesi” geliştirilmiştir. Karşılıklı tanıma ilkesi gereği; bir üye devletin piyasasında yasal olarak bulundurulan ürünlerin, -diğer bir üye devlette satışının yasaklanması veya engellenmesine ilişkin geçerli bir neden bulunmadığı sürece- engellenmemesi esastır. Bu doğrultuda, karşılıklı tanıma ilkesi iki farklı devletin kurallarının eşdeğer veya benzer olduğu değerlendirmesine dayanmaktadır.

Avrupa Komisyonu 2003 yılında yayımladığı bir genelge ile; 1996 yürürlük tarihli Gümrük Birliği (GB) dolayısıyla ülkemizin de bu sisteme dâhil olduğunu ve düzenlenmemiş alanda ürünlerimizin AB üyesi ülke menşeli ürünlerle aynı muameleye tabi tutulması gerektiğini belirtmiştir. Aynı genelgeyle Türkiye’de üretilmiş veya üçüncü ülke menşeli olsa dahi Türkiye’de serbest dolaşıma girmiş ürünlerin AB gümrük kapılarında ilke olarak denetime tabi tutulamayacağını üye ülkelere hatırlatmıştır. Sonuç olarak GB gereğince; AB ile Türkiye’nin düzenlenmemiş alanda karşılıklı tanıma yükümlülükleri bulunmaktadır.

Bu doğrultuda, ülkemiz tarafından düzenlenmemiş alanda karşılıklı tanımaya ilişkin genel usul ve esaslar, 12 Mart 2021 tarihli ve 31421 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Düzenlenmemiş Alanda Karşılıklı Tanıma Yönetmeliği ile belirlenmiştir.

Konuyla ilgili ayrıntılı bilgiye buradan erişebilirsiniz. Öte yandan, AB tarafından hazırlanan ve Bakanlığımızca tercüme edilen Avrupa Birliği Düzenlenmemiş Alan Yasal Çerçevesi'ne buradan ulaşılabilmektedir.

Öte yandan, düzenlenmemiş alandaki bir ürünün AB pazarına ihracatı ile ilgili sorun ve taleplerinizi abteknik@ticaret.gov.tr adresi üzerinden bize bildirebilirsiniz.