Standardizasyon

Finlandiya Standardizasyon Birliği (Finnish Standards Association SFS), Finlandiya'daki merkezi standardizasyon kuruluşudur. Elektroteknik ve telekomünikasyon standardizasyonları hariç tüm ulusal standardizasyon işlerinin kontrol ve koordinasyonunu yürütmektedir. Amacı, hem kamu hem de özel Fin kuruluşlarına, standartların içerikleri, pazarın ortak kuralları hakkında söz sahibi olma fırsatı sağlamaktır. Finlandiya'da standardizasyon çalışmaları herkese açık standardizasyon gruplarında yürütülmektedir. Gruplar kendi alanlarında Avrupa ve küresel standartların gelişimini takip eder ve katılım sağlar.

Standardizasyonun ulusal temsili üç kuruluş tarafından yapılmaktadır. İlki; merkezi standardizasyon kuruluşu olan Fin Standardizasyon Birliği-SFS iken, ikincisi; elektroteknik ürünler için Finlandiya Elektroteknik Standartlar Birliğidir (Finnish Electrotechnical Standards Association-SESKO).Bu ulusal kuruluş, Uluslararası Elektroteknik Standardizasyon Örgütü (IEC) ile Elektroteknik Standartlara ilişkin Avrupa Komitesi (CENELEC) üye kuruluşudur. Üçüncüsü; telekomünikasyon standartlarına bakan kuruluş olan Finlandiya Ulaştırma ve İletişim Bakanlığına bağlı Fin Ulaştırma ve İletişim Ajansıdır (Finnish Transport and Communications Agency- TRAFICOM). Bu kuruluş da Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) ve Avrupa Telekomünikasyon Standarları Enstitüsü (ETSI) üyesidir.  

Standardizasyonda kullanılan rehberler ve düzenlemelere buradan ulaşılabilmektedir. 

Avrupa Birliği üyesi olarak AB düzenlemelerine uyum sağlamaktadır. Buna ilave olarak, CEN ve ISO üyeliklerinden dolayı da bu örgütlerin düzenlemeleri takip edilmektedir.

-Avrupa Standardizasyonlarına yönelik 1025/2012 sayılı AB Tüzüğü, Madde 3 (EU Regulation 1025/2012 on European Standardisation, Article 3)

-Çalışma ve Ekonomi Bakanlığının ulusal standardizasyon kurumlarına duyuruları (sadece Fince dilinde)

-CEN Ulusal Düzenlemeleri (CEN Internal Regulations)

-ISO Direktifleri (ISO Directives)

-CEN CENELEC Rehberi (CEN CENELEC Guides)

Akreditasyon

Finlandiya'nın ulusal akreditasyon kuruluşu, Finlandiya Akreditasyon Hizmetleri Kurumudur (FINAS-Finnish Accreditation Services). Bu kuruluş, laboratuvarları, belgelendirme kuruluşlarını, muayene kuruluşlarını, yeterlilik testi sağlayıcılarını ve çevre ve sera gazı doğrulayıcılarını akredite eder.

FINAS, Finlandiya Güvenlik ve Kimyasallar Ajansı- Tukes'in bir birimidir. FINAS'ın işlemleri, FINAS Direktörü ve Akreditasyon Kurulu tarafından yönetilmektedir. FINAS, müşterileri ve diğer çıkar grupları açısından bağımsız bir operatördür. FINAS'ın bağımsız konumunu doğrulayan düzenlemeler Tukes'e ilişkin mevzuatta yer alır.  İşlemler, Ekonomik İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yönetilmektedir.

Akreditasyona ilişkin düzenlemeler şu şekildedir: (https://www.finas.fi/sites/en/Information/Pages/Legislation-.aspx)

Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyinin akreditasyon gerekliliklerini belirleyen  765/2008 sayılı Tüzüğü

Uygunluk değerlendirme hizmetlerinin yeterliliğinin doğrulanmasına ilişkin 920/2005 sayılı Kanun

Finlandiya Güvenlik ve Kimyasallar Ajansı Hakkında Kanun, No 1261/2010

Finlandiya Güvenlik ve Kimyasallar Ajansı Hakkında Hükümet Kararnamesi, No 1266/2010

Uygunluk Değerlendirme Konuları Danışma Komitesi Hakkında 977/2005 Sayılı Hükümet Kararnamesi

Avrupa Akreditasyonu, tüm Avrupa mevzuatını ve AB şemalarını EA-INF/05 (Akreditasyon ve/veya uygunluk değerlendirmesi hükümleri içeren Avrupa mevzuatı ve AB şemaları dizini) yayınında toplamıştır.

Teknik Düzenlemeler

Finlandiya’da teknik düzenlemeler ürünün dahil olduğu sektöre göre değişik kuruluşlarca yapılmaktadır. Finlandiya Ekonomik İşler ve İstihdam Bakanlığı (Ministry of Economic Affairs and Employment) konuyu takip eden üst kuruluş konumundadır. 

Finlandiya’da teknik düzenlemeler ülkenin mevzuatının elektronik olarak yayımlandığı (http://finlex.fi/fi/ ) adresinde yer almaktadır. Teknik düzenlemelerin tamamına ilişkin belgeler ise ürün güvenliğinden sorumlu ana kuruluş olan Finnish Safety and Chemicals Agency (Tukes) web sietsinden (https://tukes.fi/tietoa-tukesista) temin edilebilmektedir.

Finlandiya Güvenlik ve Kimyasallar Ajansı Tukes, bir lisans verme ve denetleme kurumudur ve hedefleri herkes için güvenli bir Finlandiya'dır. Bünyesinde biyologlar, avukatlar, kimyagerler, mühendisler, yönetim ve iletişim profesyonelleri gibi çeşitli alanlarda uzmanlar barındırmaktadır.

İnsanları, mülkleri ve çevreyi güvenlik risklerinden koruma hedeflerini oluşturur. Ürünlerin, hizmetlerin ve üretim sistemlerinin yasal gerekliliklere uygunluğunu izlemektedir. Denetledikleri sektörlerle ilgili mevzuatı uygularlar.

Tukes'in 5 birimi vardır:

1-Kimyasallar,
2-Sanayi,
3-Ürünler,
4-FINAS
5-Bilgi ve Geliştirme.

Tukes, çeşitli bakanlıkların rehberliğinde faaliyet göstermektedir. İdari işlerden, Ekonomik İşler ve Çalışma Bakanlığı (MEAE) sorumludur. MEAE, konusuna göre ilgili olan Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Sosyal İşler ve Sağlık Bakanlığı ve Çevre Bakanlığı ile işbirliği içinde çalışmaktadır. 

Piyasa Gözetimi ve Denetimi

Finlandiya’da en önemli piyasa gözetimi idaresi Finlandiya Güvenlik ve Kimyasallar Ajansı-Tukes’dir.

Genel olarak ithalatta sevk öncesi inceleme yapılmamaktadır. İthalat kontrolü ilgili gümrük idarelerince yapılmaktadır. Piyasa gözetimi ve denetimi ürünün yerinde kontrolleri ile gerçekleştirilmektedir.

Piyasa gözetimi ürünün bağlı olduğu sektörden sorumlu kuruluş tarafından yapılmaktadır. Bu çerçevede pek çok ürünün denetimi Tukes tarafından gerçekleştirilmektedir.

Diğer taraftan, sektörlere bağlı olarak piyasa gözetimi yapan kuruluşlar değişmektedir;

-Gıda, gıda maddeleri ile temas eden malzemeler, hayvan ve bunların yemleri, gübre ve tohum vb. ürünlerin denetimini Finnish Food Authority-Ruokavirasto tarafından yapılmaktadır.

-Paraşüt, yamaç paraşütü, gezi tekneleri, jet su kayakları, denizcilikle ilgili ekipmanlar, kara araçları, bisikletler, çocuk arabaları, motosikletçi kaskı, vb ürünlerin denetimi Finnish Transport and Communications Agency-Traficom tarafından yapılmaktadır.

-İlaçların ve medikal cihazların denetimi Finnish Medicines Agency- Fimea tarafından yapılmaktadır.

-Silah ve mühimmatın denetimi İçişleri Bakanlığınca yapılmaktadır.

-Elektromanyetik alanlar (EM alanları), ultraviyole radyasyonu (UV) radyasyon, lazer radyasyonu ve tüketici ürünlerinde radyoaktivite yayan araç ve gereçler kontrolü Radiation and Nuclear Safety Authority (STUK) tarafından yapılmaktadır.

-Alkol ve tütün ürünleri National Supervisory Authority for Welfare and Health -Valvira tarafından denetlenmektedir.

-İşçi sağlığı ve iş güvenliği gibi hususlar Sosyal İşler ve Sağlık Bakanlığı (Occupational safety and health) tarafından denetlenmektedir.

-Florlu sera gazları ve ozon tabakasını incelten maddelerin yanı sıra bunları içeren ekipman ise Finnish Environment Institute –SYKE tarafından denetlenmektedir.

Detaylı bilgi Tukes web sitesinden ve Finlandiya Ekonomik İşler ve İstihdam Bakanlığından temin edilebilmektedir.