Tacikistan Hükûmeti, SSCB döneminden miras kalan kalite altyapısını uluslararası normlara uyumlu hale getirmeye çalışmaktadır. Ülke, kağıt üzerinde kapsamlı bir zorunlu standartlar düzenlemesine sahip olsa da iyi donanımlı laboratuvarların, kalifiye personelin ve kurumsal kapasitenin bulunmaması bu düzenlemenin etkin bir şekilde yönetilememesine sebep olmaktadır. Örneğin ülkede gıda güvenliği kontrolü, bulaşıcı hastalıklara karşı önlem alma, hayvan ve bitki sağlığını koruma ile tohum güvenliğini sağlama görevleri bulunan Gıda Güvenliği Komitesinin yetkilileri ile 27.12.2023 tarihinde yapılan görüşmede “Kuruma bağlı Duşanbe’de 1 adet, taşrada 22 adet laboratuvarın bu alandaki uluslararası örgütler tarafından akredite edilmediği, Çin’in 1 milyon USD’lik finansmanı ile Duşanbe’de kurulan laboratuvarın da analizlerde kullanılan kimyasal madde ve eğitim eksikliği sebebiyle faaliyetine henüz başlayamadığı” bilgisi verilmiştir.

 

Ürün ve Hizmetlerin Belgelendirilmesi Kanunu ve diğer kanunlar Tacikistan'daki belgelendirme prosedürlerini düzenlemektedir.  Tacikistan'a ithal edilen tüm malların teknik, farmakolojik, sıhhi, veterinerlik, bitki sağlığı ve çevre standartlarını ve gerekliliklerini karşılaması gerekmektedir. 

 

Tacikistan Standardizasyon, Metroloji, Sertifikasyon ve Ticari Denetleme Ajansı (TajikStandard) ve bu kurumca onaylı diğer kurumlar tarafından zorunlu sertifikasyon görevleri yerine getirilmektedir. 

 

Tacik yasaları güvenlik, tüketici sağlığı, çevrenin korunması ve belirli ürün ve hizmetlere yönelik tüketici mağduriyetinin önlenmesi için zorunlu standartlar öngörmektedir.  Bu tür sertifikasyon gerektiren ürünler şunlardır:

 

• Çocuk ürünleri
• Gıda ürünleri, işlenmiş tarım ürünleri ve yem
• İlaçlar ve şifalı bitkiler
• Cilt, gıda ürünleri veya içme suyu ile temas eden tüketim malları
• Yakıt
• Uzman olmayan tüketici kullanımına yönelik kimyasallar
• Parfümeri ve kozmetik
• Zehirli kimyasallar ve mineral gübreler
• Tarım makineleri, evsel amaçlı ekipmanlar
• Tarımsal ekipman
• Kişisel koruyucu ekipmanlar
• Elektronik ve radyo cihazları (elektrik ve manyetik uyumluluk ve güvenlik testleri için)
• İnşaat malzemeleri
• İletişim ürünleri
• Yangın ve patlamaya maruz malzemeler içeren ürünler
• Patlayıcı maddeler ve patlayıcı işler için cihazlar, basınç altında depolama ve ağırlık kaldırma makineleri
• Petrol, petrol ürünleri, gaz, elektrik enerjisi ve ısı enerjisi

 

İthal edilen tüm eşyanın TajikStandard veya TajikStandard onaylı diğer kurumlar tarafından sertifikalandırılması gerekir. Uluslararası bir sistem dahilinde belgelendirilmiş olan ithal eşyanın bile, TacikStandardın onayını alması gerekir.

 

DTÖ'nün Ticarette Teknik Engeller (TTE) Anlaşmasını imzalayan ülkelerde üretilen çabuk bozulabilir eşya (raf ömrü bir aya kadar olan ürünler) için imalatçının/üreticinin ve kalite kontrol sürecinin belgelendirilmesi yeterlidir. Ancak, TTE Anlaşması dışındaki ülkelerden ithal edilen bozulabilir ürünler için ithalatçı, ürün güvenliğine ilişkin kanıtları sunması gerekir. 

 

Laboratuvarların akreditasyonu ve denetimi TajikStandard'ın sorumluluğundadır, ancak bu sorumluluğa diğer belgelendirme kuruluşları, tüketici birlikleri ve üretici temsilcileri ortak olabilmektedir.  Güvenlik amacıyla eşyanın depolanması, sevkiyatı veya kullanımı sırasında özel işlem gerektirmesi halinde, üretici bu işlemleri sevkiyat belgelerinde ve/veya ürün işaretlerinde veya başka şekillerde belirtmeli ve satıcı da tüketicilerin bu işlemlerden haberdar olmasını sağlamalıdır.

Resmi ticaret engelleri, alkol ve tütün ürünleri ithalatındaki kotalarla sınırlıdır.  Tacik Hükûmeti, yerel üretimi korumak için gayri resmi ticaret engelleri getirebilmektedir. Sağlık, emniyet ve güvenlik nedenleriyle eşyanın belgelendirilmesi için aşırı bürokrasi uygulamaları, tarife dışı engel olarak sayılabilir. Tacikistan, SSCB döneminden kalma standartlar sistemini büyük ölçüde muhafaza etmiştir.  İyi donanımlı laboratuvarların, eğitimli personelin ve şeffaf fiyatlandırma ve düzenlemelerin eksikliği, belgelendirme sürecinin işleyişini olumsuz etkilemektedir.

Sertifikasyondan sorumlu kurumların iletişim bilgileri, aşağıya kaydedilmiştir.

• TajikStandard

Adres: N.Karaboev sokak 42/2,

Duşanbe/Tacikistan, 734018.

Telefon: +992 37 233-48-12

e-mail: info@standard.tj 

https://www.standard.tj/

 

• Sağlık Bakanlığı Ulusal Sağlık Sertifikasyon Merkezi

Adres: 5/5 Alisher Navoi Caddesi

Duşanbe, Tacikistan 734025

Tel: +992 (37) 221-1945

Faks: +992 (37) 221-0895

 

• Tacikistan Cumhuriyeti Hükümeti Nezdinde İletişim İdaresi

Adres: 57 Rudaki Caddesi, 3. kat, Ofis 312

Duşanbe, Tacikistan 734025

Tel: +992 (37) 221 71 83, 223 11 53

E-mail: info@khadamotialoqa.tj

 

• Tacikistan Cumhuriyeti Hükümeti Nezdinde Gıda Güvenliği Komitesi

Adresi: Tehron Sokak No.21

Duşanbe/Tacikistan

Telefon: +992 (37) 227 94 20

https://www.cfs.tj/home