T.C. Ticaret Bakanlığı Ticarette Teknik Engeller Bilgi Ve Bildirim Merkezi

Kamboçya

Kamboçya


a) Genel Bilgiler

İthalatçılar ve İhracatçılar, Kamboçya Kraliyet Hükümeti'nin hassas olarak belirlediği veya ticari amaçlarla izlenen ürünler için ek belge ve onay temin etmelidir. Bunlar, “Yasaklı ve Kısıtlanmış Ürünler” olarak listelenirler. 1 Nisan 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 26 Şubat 2020 tarihli ve 17/ANK/BK sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Yasaklı ve Kısıtlı Mallar Listesinin Yürürlüğü revize edilmiştir. Güncel listeye bu linkten ulaşılabilmektedir: https://commerce-cambodia.com/2023/04/18/how-to-import-export-prohibited-and-restricted-goods-in-cambodia/

Kamboçya Kalkınma Konseyi'nden (CDC) izin alması durumunda, ithalat için diğer yetkili bakanlık veya kurumlardan izin talep edilmesine gerek yoktur.

b) Karantina İşlemleri

Bazı karantina zararlılarının ithalatının yasaklanması amacıyla, Kamboçya, 3 Ekim 2010 tarihinden itibaren uygulamaya geçirilecek şekilde “Genel Ürünlerde Kamboçya Karantina Zararlıları Listesine ilişkin Prakas No. 100” başlıklı Yönetmeliği yayımlamış, bu Yönetmelikteki listeyi de en son 8 Mart 2023 tarihinde güncellenmiştir. Anılan Yönetmeliğe ekli listede yer alan karantina zararlılarının Kamboçya'ya ithalatı yasaktır.

Daha ayrıntılı bilgi için anılan listeye buradan ulaşılabilmektedir:  https://cambodiantr.gov.kh/en/document/?title=prakas-no-100-on-cambodian-quarantine-pest-list-on-general-product

Bu zararlıların Kamboçya'ya girişinin ve yayılmasının önlenmesi için anılan Yönetmelik karantina önlemleri uygulanmasını öngörür. Bakanlık altında yer alan Tarım Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Otoritesi, tüm endemik karantina zararlılarının Kamboçya Krallığı'na girmesini denetleyecek ve önleyecektir.

c) Etiketleme

23 Eylül 2022 tarihli Ürün, Mal ve Hizmetlerde Tüketicilere Yönelik Bilgilerin Etiketlenmesine İlişkin Tebliği yayınlamıştır.  Tebliğ, Kamboçya'daki ürünlere yönelik etiketleme gerekliliklerine açıklık getirerek, hem yerel olarak üretilen hem de ithal edilen tüm ürünlerin, etiketler veya ekler yoluyla Khmer dili bilgilerine sahip olması gerektiğini vurgulamaktadır. Ayrıca açık ve doğru olması gereken yazı tipi boyutu, içerik ve açıklama bilgilerine ilişkin kriterleri de belirlemektedir.

Belirli ürünler için etiketleme gereksinimleri aşağıda belirtilmiştir:


Hazır Paketlenmiş Gıda Ürünlerinde Beslenme Bilgilerinin Etiketlenmesi

Ticaret Bakanlığı, ön ambalajlardaki beslenme bilgilerinin etiketlenmesine ilişkin gereklilikleri belirlemek amacıyla 22 Şubat 2022 tarihinde Hazır Paketlenmiş Gıda Ürünlerinde Beslenme Bilgilerinin Etiketlenmesi Gereksinimleri Hakkında 0059 Sayılı Prakas'ı (“Prakas 0059”) yayınlamıştır. Bu mevzuat, gıda ürünlerinin piyasada hileli veya aldatıcı bir şekilde dolaşmasını önlemek, tüketicilerin refahını korumak ve adil gıda ticaretini teşvik etmek amacıyla paketlenmiş gıda ürünlerini ilgilendirmektedir.

Prakas 0059, önceden paketlenmiş gıda ürünlerinin etiketlenmesine ilişkin beslenme bilgisi sağlamanın gönüllü bir uygulama olduğunu belirtmektedir. Bununla birlikte, gıda işletmesi beslenme bilgisi sağlamak istiyorsa ve/veya herhangi bir gıda ürünü, etikette herhangi bir beslenme bilgisini veya beslenme işlevini temsil ediyorsa, söz konusu gıda ürünü Prakas 0059 kapsamında belirlenen özel gerekliliklere uygun olmalıdır.

Ayrıca, Prakas 0059 (ilgili ekleri dahil), beslenme bilgisi miktarının nasıl etiketlenmesi gerektiği (yani dönüşüm faktörlerinin kullanılması, belirli sayıların gösterilmesi) dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, etikette gösterilen tüm beslenme bilgilerinin uyması gereken özel gereksinimleri belirler.

Kozmetiklerin Etiketlenmesi

Kozmetik Dağıtım Gereklilikleri Hakkında Prakas No. 0064 (“Prakas 0064”) yayınlanmıştır. Bu Prakas'ın uygulama kapsamı Kamboçya'da kozmetik dağıtımı yapan tüm kişileri kapsamaktadır.

Kozmetik işi yapan kişiler, ürünlerinden sorumlu olmalı, ürünlerin yüksek kalitede olmasını, tüketiciler için güvenli olmasını ve ilgili yasa ve yönetmeliklere uygun şekilde etiketlenmesini sağlamalıdır.

Kamboçya'da dağıtılan tüm kozmetikler:

(a) Sağlık Bakanlığından beyan numarası veya izni almalı;

(b) bilgi standartlarının gerekliliklerine uygun şekilde etiketlenmelidir; ve

Elektronik yollarla dağıtılan kozmetik ürünler için Posta ve Telekomünikasyon Bakanlığı'ndan;

(c) e-ticaret iznine (kişiler için) veya e-ticaret lisansına (kurumsal kişiler için) ve çevrimiçi hizmet sertifikasına sahip olmalıdır.

Ancak, özel kullanım ve ticari olmayan amaçlar için geleneksel şekilde üretilen kozmetikler yukarıdaki gerekliliklerden muaftır.

Ayrıca tüm kozmetik etiketleri tüketicilere yanlış tanıtılmamalı veya yanıltıcı olmamalıdır. Ürünlere ilişkin asgari bilgilerin, ürüne eklenen ambalaj veya bilgilendirme broşüründe tüketicilere açıklanması gerekmektedir.

Elektrikli Cihazların Etiketlenmesi

11 Ağustos 2023 tarihinde, Kamboçya Kraliyet Hükümeti, Kamboçya'daki elektrikli cihazlarla ilgili olarak Elektrikli Ev Aletlerinin Enerji Verimliliğinin Yönetimi ve İyileştirilmesine İlişkin 254 Sayılı Alt Kararı (“Alt Karar 254”) yayımlanmıştır.

Anılan mevzuata göre, tüm ithalatçı ve imalatçıların, enerji verimliliği etiketi alabilmeleri için belirli işlevlere sahip elektrikli cihazlarını Maden ve Enerji Bakanlığı'na (“MME”) kaydettirmeleri gerekiyor. Belirli işlevlere sahip bu elektrikli cihazlar, belirli işlevleri gerçekleştirmek için elektrik kullanan tüm cihazları ifade eder. Belirli işlevlere sahip elektrikli cihazlar MME düzenlemeleri kapsamında belirlenecektir ifadesi mevzuatta yer almaktadır, ancak bugüne kadar bu tür bir düzenleme henüz yayımlanmamıştır.

Enerji verimliliği etiketinin kaydı alındıktan sonra, her elektrikli cihaza Kamboçya pazarında satılmadan önce enerji verimliliği etiketleri yapıştırılmalıdır. Bu etiketler aşağıdaki gerekli bilgileri içermelidir:

(a) enerji verimliliği derecesi (beşi en verimli ve biri en az verimli olmak üzere beş derece);

(b) elektrikli cihaz kategorisi;

(c) model numarası;

(d) temel teknik özellikler;

(e) referans test standardı;

(f) enerji verimliliği parametreleri;

(g) değer; ve

(h) Belirli bir elektrikli cihaz için MME'nin Prakas'ı tarafından belirlenen diğer gerekli bilgiler. 

Etikete ilişkin detaylar her elektrikli cihaz tipi için MME Prakas tarafından ayrı ayrı belirlenecektir. 254 sayılı Alt Kararname, Prakas'ın Özel Fonksiyonlu Elektrikli Aletlerin Belirlenmesine İlişkin yürürlüğe girmesinden sonraki 12 ay içinde yürürlüğe girecektir (her ne kadar bu Prakas henüz MME tarafından yayınlanmamış olsa da).

d) Bitki Sağlığı Önlemleri

Bitki sağlığı denetimi, tarımsal üretimin ve biyo-çeşitliliğin korunması amacıyla, karantina zararlılarının ve yüksek riskli zararlıların Kamboçya Krallığı'nda bir bölgeden diğerine bulaşmasını engellemeyi, Kamboçya Krallığı'na giriş-çıkışlarını veya transit geçişlerini her türlü yöntemle önlemeyi amaçlamaktadır.

Kamboçya Krallığı'na getirilen veya Kamboçya Krallığı'ndan içeri-dışarı nakledilen veya Kamboçya Krallığı'ndan geçen, bitki sağlığı denetimine tabi olan malların sahipleri, denetim talep edecek ve tüm bitki sağlığı önlemlerine uyacaktır.

Bitki sağlığı denetimine tabi olan ürünler şunları içerir:

 -Zararlılara ev sahipliği yapabilecek ve zararlıları yayabilecek bitkiler, bitki parçaları, bitki ürünleri ve bitkilerden geri dönüştürülen ürünler;

 -Ambalaj malzemeleri, tahta sandıklar, tahta parçaları veya her türlü nakliye ve envanter depoları;

 -Köklü veya bitkinin bir kısmını içeren toprak veya toprak;

 -Zararlı veya canlı veya ölü organizmalar;

 -Zararlılara ev sahipliği yapabilecek bitki kökenli olmayan ürünler.

İhracat ve Re-exportta Bitki Sağlığı Denetimi

Bitki sağlığı denetimine tabi her türlü malı ihraç etmek isteyen her gerçek veya tüzel kişi, Tarım Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Kurumu ile görüşüp görüşecektir. İhracat için bitki sağlığı denetiminin formalitesi, malların türüne, yerine, menşeine ve ithalatın yapıldığı bölgeye veya ülkeye bağlıdır (her ülkenin bitki sağlığı gereksinimleri, menşe yerine ve malların türüne bağlı olarak farklı olabilir).

İthalatta bitki sağlığı denetimi başvurusu, inceleme ve numune alma, örneklerin teşhis edilmesi, ithalatçı ülkenin bitki sağlık gereksinimlerine uyum için düzeltici faaliyetler, bitki sağlık sertifikasının sağlanması veya reddedilmesi aşamalarında talep edilebilmektedir.

İthalatta Bitki Sağlığı Denetimi

Bitki sağlığı denetimine tabi olan, potansiyel olarak yüksek risk taşıyan ürünler şunları içerir:

-Bitki tohumları, yeniden dikim için bitki tohumlarının parçaları, doku kültürü, bitki çoğaltımı ve bitki genetik modifikasyonu;

-Yaşayan böcekler, mikroorganizmalar, biyolojik ajanlar ve mantarlar;

-Çimlenme, dikim veya toprağın beslenmesinin iyileştirilmesi için kullanılan, çürümüş bitki çökeltilerinden oluşturulan algler, toprak veya kompost;

-Kamboçya'ya hiçbir zaman ithalat yapmamış bir menşe ülkeden ithal edilmesi amaçlanan ürünler, sebzeler, taze meyveler ve kökler veya tomurcuklar ve yosunlar;

-Uluslararası Bitki Sağlığı Önlemleri Standartlarına göre risk düzeyinde sınıflandırılan diğer ürünler

İhracatta bitki sağlığı denetimi başvuru, risk analizi ve teftiş aşamalarında talep edilebilmektedir.  

Transitte Bitki Sağlığı Önlemleri

Kamboçya Krallığı topraklarından transit geçen sevkiyatların bitki sağlığı denetimi, Bitki Sağlığı Denetimine ilişkin 13 Mart 2003 tarih ve 15 Sayılı Alt Kararname, Gümrük Transit Sistemlerine İlişkin 7 No'lu Protokolün Onaylanmasına İlişkin Kanun, Gümrük Transit Sistemlerine İlişkin ASEAN Çerçeve Anlaşmasının Kolaylaştırılması Hakkında Kanun'a uygun olacaktır.

e) Helal Belgelendirme

Helal sertifikası, Müslüman nüfusa pazarlanan ürün ve hizmetlerin İslam hukukunun gerekliliklerini karşıladığını garanti eden bir belgedir.

Helal Departmanı, Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve İşleyişine İlişkin 16 Mart 2020 tarihinde çıkarılan 38 ANKr sayılı Alt Kararname ile kurulmuştur. Helal Departmanı, Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması, Rekabet ve Dolandırıcılığın Önlenmesi Genel Müdürlüğü'ne (CCF) bağlıdır. Helal Departmanı, Helal sertifikası ve etiketlemeye hak kazanan koruma, hizmet sunumu, üretim ve paketlemeye ilişkin politikaların ve stratejik planın araştırılması, hazırlanması ve geliştirilmesi konusunda işbirliği yapmakla görevlidir. Bunun yanı sıra, helal ürünlerin kaydının hazırlanmasına ve belgelendirme görevlerinin uygulanmasına katılma yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu kuruluş aynı zamanda, helal sertifikasyonu ve helal etiketinin yanlış ya da uygunsuz kullanımlarını da araştırmak ve yasal önlemler talep etmekle yetkilidir.

Kamboçya'da Helal Ürünleri İnceleme Komisyonunun Teşkilatına ve İşleyişine Dair 160 Sayılı Alt Kararname’de ise söz komisyonun görevleri tanımlanmıştır. Buna göre Komisyon; kısaca, araştırma yapmak, Kamboçya'da Helal ile ilgili yasa veya yönetmelik taslakları için tüm belgeleri hazırlamak ve derlemek ve Helal konularla ilgili devam eden çalışmaları takip etmek; Kamboçya'da Helal ürünlerin yönetimini, özellikle yerel pazarlara tedarik ve ihracatı teşvik etmek ve Kamboçya Helal etiketini korumak için Helal ürünlerin incelenmesini sistemleştirmek; Kamboçya'da Helal ürünlerin sertifikalandırılmasını onaylamak; Kamboçya'da Helal işleriyle ilgili tüm çalışmalarda koordinatör olarak hareket etmek hükümet tarafından verilen diğer ilgili işleri yapmakla görevlidir.