Genel Bilgiler Nijerya’da tarife hesaplamalarında CCCN (Customs Cooperation Council Nomenclature) esas alınmaktadır. Vergiler ürüne göre spesifik ya da değer üzerinden alınabilmekte ve girişte Naira olarak tahsil edilmektedir. Tarifelerde tercihli sistem bulunmamakta olup, vergiler ECOWAS (Economic Community of West African States) dışındaki tüm ülkeler için eşittir. İç piyasayı bozucu damping uygulanan veya sübvanse edilen malların ithalatında spesifik vergi uygulamasına müracaat edilebilmektedir. Vergisi önceden ödenmiş mallarda verginin kaldırılması, bu malların yeniden ihracı, zarar görmesi veya imhası hallerinde vergi iade edilebilir. Ancak müracaatın, ürünler gümrüğü terk etmeden önce yapılması gerekmektedir. İthalat işlemlerine başlayabilmek için, tüm ithalatçıların yetkili bir banka aracılığıyla “Form M”yi kullanması gerekmektedir. Form M olmaksızın Nijerya’ya ithal edilen ürünlere el konularak imha edilmektedir. Formda, dövizin havale edilip edilmeyeceğine göre, döviz için geçerli (valid for forex) veya döviz için geçerli değil (not valid for forex) ibarelerinden biri belirtilmektedir. Varış yerinde inceleme yapılması gereken tüm ürünler için Form M’de “BA” kodu, inceleme yapılması gerekmeyen ürünlerde “CB” kodu bulunmaktadır. Banka orijinal belgeyi kendinde tutar ve üç nüshasını ilgili tarama/risk yönetimine (Scanning/Risk Management Provider) gönderir. İthalatın gerçekleşebilmesi için Risk Değerlendirme Raporu’nun (Risk Assesment Report) yayımlanması gerekmektedir. Karantina İşlemleri: Nijerya’da bitki, hayvan ve su kaynakları ile ürünlerindeki hastalık ve zararlıların ülkeye giriş-çıkışının, yerleşmesinin ve yayılmasının önlenmesinden sorumlu kuruluş Nijerya Tarımsal Karantina Hizmetleri’dir (Nigeria Agricultural Quarantine Services - NAQS). Tarım ve Gıda Güvenliği Bakanlığı’na bağlı düzenleyici kuruluş olan NAQS’te hayvan, bitki ve su kaynakları ile ürünlerine ilişkin denetim ve gözetim işlemleri için ayrı Daire Başkanlıklarınca işlem gerçekleştirilmektedir. Hayvan Karantina Dairesi Başkanlığı, Kuruluşun veterinerlik görevlerini yerine getirmektedir. Başkanlık, hayvanların ve hayvansal ürünlerin ithalatı/ihracatı için Federal Hayvancılık ve Zararlılarla Mücadele Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından verilen ithalat ve ihracat izinlerini doğrulamakta; ayrıca, tüm giriş noktalarında bulaşıcı hayvanların ve zoonotik hastalıkların yanı sıra ekonomik öneme sahip diğer hastalıkların varlığına yönelik gözetimler yürütmekte ve belirlenen karantina kontrol noktalarında da ticari hayvanları denetlemektedir. Başkanlık, bulaşıcı hastalık taşıdığından şüphelenilen veya yasa dışı olarak ithal edildiği tespit edilen hayvanları, hayvansal ürünleri, aşıları, serumları, spermaları, embriyo/yumurtaları ve biyojenleri yakalar, ele geçirir, karantinaya alır (2-3 hafta süreyle) veya yok eder. Su Kaynakları Karantina Dairesi Başkanlığı, kalite değerlendirmesi ve belgelendirme yoluyla su kaynaklarının ithalatını ve ihracatını denetler, düzenler ve kontrol eder. Ayrıca giriş/çıkış noktalarında ön hat su karantinası denetimi için bilimsel destek sağlayan Başkanlık, uluslararası sağlık sertifikalarının doğruluğunu teyit etmektedir. Tüm giriş noktalarında ekonomik öneme sahip su hastalıkları konusunda kırmızı alarm durumunu koruyan Başkanlık, yasaklı su kaynaklarını/ürünlerini ve istilacı egzotik türleri, hastalıkları, zararlıları yakalar, ele geçirir ve/veya yok eder. Bitki Kaynakları Karantina Dairesi Başkanlığı ise ekili mahsulleri ve doğal bitki örtüsünü yıkıcı yabancı bitki zararlılarından korumakla görevlidir. Ayrıca, tarımsal ürün ihracatlarının IPPC ve DTÖ/SPS Anlaşması tarafından belirlenen uluslararası standartlara ve Nijerya'dan bitki, bitkisel ürün ve diğer düzenlenmiş ürünleri ithal eden ülkelerin özel bitki sağlığı gereksinimlerine uygun olmasını sağlayan Başkanlık, bitki ürünleri, toprak, biyo-kontrol maddeleri ve düzenlemeye tabi diğer ürünler (örn. masif ahşap ambalaj malzemesi) için ithalat izinlerini vermektedir. Etiketleme: NAFDAC’ta yer alan düzenlemelerin bir parçası olarak, gıda ve ilaç üreticileri, şişelenmiş su ve içeceklerde, hazır ambalajlı gıdalarda, bitkisel ilaçlarda, kozmetiklerde ve diğer sağlık ürünlerinde içindekiler hakkında müşterilere bilgilendirme yapmak zorundadır. Gıda ve ilaçların Nijerya yasaları sınırları içinde kalmasını sağlamak için bazı hükümler zorunlu olmakla birlikte, bir kısmı isteğe bağlıdır. NAFDAC yönergelerinde etiketlerin; bilgilendirici, doğru olması ve ürünün adı, markası, adı ve üretici, distribütör, ithalatçı, ihracatçı veya satıcının tam adresi gibi belirli bilgileri içermesi zorunluluğu bulunmaktadır. Ayrıca, etiketlerin; ürünün parti numarasını, üretim tarihini, son kullanma tarihini, temel bileşenlerin net içeriğini de belirtmesi gereklidir. Bitki Sağlığı Önlemleri: Nijerya’da bitki sağlığı konusunda Nijerya Tarımsal Karantina Hizmetleri (NAQS), sağlık ve bitki sağlığı (SPS) önlemlerine uygun olarak Uluslararası Bitki Koruma Sözleşmesi (IPPC) kapsamında belirlenmiş yetkili makamdır. Söz konusu Kuruluş’a bağlı Bitki Kaynakları Karantina Dairesi Başkanlığı (NPQS), ekili mahsulleri ve doğal bitki örtüsünü yıkıcı yabancı bitki zararlılarından korumakla görevlidir. Ayrıca, tarımsal ürün ihracatlarının IPPC ve DTÖ/SPS Anlaşması tarafından belirlenen uluslararası standartlara ve Nijerya'dan bitki, bitkisel ürün ve diğer düzenlenmiş ürünleri ithal eden ülkelerin özel bitki sağlığı gereksinimlerine uygun olmasını sağlayan Başkanlık, bitki ürünleri, toprak, biyo-kontrol maddeleri ve düzenlemeye tabi diğer ürünler (örn. masif ahşap ambalaj malzemesi) için ithalat izinlerini vermektedir.NPQS, tarım ürünlerinin ithalat sürecindeki denetimleri gerçekleştirmekte, ithalat izinlerini vermekte, gerektiğinde tedavi ve bitki sağlığı sertifikası düzenleyerek ithal edilen bitki ve bitkisel ürünlerin zararlı böceklerden ari olmasını sağlamaya çalışmaktadır. Bitkisel ürünlerin ithalat sürecine ilişkin tüm detaylar NAQS’nin Standart Çalışma Usulleri mevzuatında (https://naqs.gov.ng/wp-content/uploads/2020/07/NAQS_SOP.pdf ) yer almaktadır. Helal Belgelendirme: İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi olan Nijerya nüfusunun yarısı Müslüman olup toplam 110 milyondan fazla Müslüman nüfusu ile helal sektöründe ciddi bir potansiyel taşımaktadır.Ancak, İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC – The Standards and Metrology Institute for Islamic Countries) üyesi olmayan ülkede, ülkenin standartlar konusundaki yetkili kuruluşu SON tarafından henüz helal belgelendirme ve helal belgeli ürün ve hizmet konularında helal alanında kabul edilmiş bir standart veya düzenleme bulunmamaktadır.Diğer yandan, ülkede helal belgelendirme konusunda faaliyet yürüten en önemli kuruluş Helal Belgelendirme Mercii’dir (Halal Certification Authority - HCA). Ayrıca, Helal Uygunluk ve Gıda Güvenliği Şirketi (Halal Compliance and Food Safety Limited – HaCFoS) de helal sektöründe danışmanlık, eğitim ve ürün içerik analizi yapmaktadır. Helal Belgelendirme Mercii, helal belgelendirme faaliyetlerine ilişkin süreçleri ve helal belgesi düzenledikleri markalara ilişkin listeyi https://halalcert.com.ng/new/brands/ internet sayfasından ilan etmektedir. |