Genel Bilgiler
İthal edilen ve piyasada bulunan ürünlerin güvenliğinin sağlanması, tüketicinin ve ABD kamu sağlığının korunması açısından çok önemlidir. Bu süreç; düzenleyici önlemler, kontroller ve kurumlar arasında işbirliğini içermektedir. Söz konusu sürece dahil olan önemli kurum ve kuruluşlar aşağıda sıralanmaktadır.
United States Customs and Border Protection (CBP): CBP, ABD sınırlarında gümrük kanun ve düzenlemelerinin uygulamasından sorumlu kuruluştur. İthal edilen ürünlerin ABD yasalarına ve düzenlemelerine uygunluğunun denetlenmesinde önemli bir rol oynar.ABD gümrük otoritesi tarafından uygulanan fiziki kontroller; ürünlerin gümrükleme ve tabi olacağı gümrük vergisinin belirlenebilmesi, ürünlerin menşe işaretlemesine ihtiyaç duyup duymadığının belirlenmesi, ihtiyaç duyuluyorsa menşe işaretlemesinin doğru yapılıp yapılmadığının tespiti, sevkiyatın yasaklı ürün içerip içermediğinin tespiti, faturada yer verilen miktar ile sevkiyatta bulunan ürünün miktarının uyumlu olup olmadığının tespiti, ürünlerin doğru faturalandırılıp faturalandırılmadığının tespiti amaçlarıyla gerçekleştirilir.Tarım ve gıda ürünleri gibi hassas ürünlerin yanı sıra tekstil ve konfeksiyon ürünleri de ABD gümrük otoritesi tarafından hassas olarak değerlendirilmekte ve özellikle fikri mülkiyet hakları kapsamında gerekli görülmesi halinde daha sıkı denetimlere tabi tutulabilmektedir. Consumer Product Safety Commission (CPSC)-EXIS: CPSC ABD’ye ithal edilenler de dahil olmak üzere tüketici ürünlerinin güvenliğini denetler. CPSC’nin İthalat Gözetim Dairesi (EXIS), ülkeye giriş noktalarında riskli sevkiyatların belirlenmesi ve denetlenmesi alanında CBP ile çok yakın çalışır. Food and Drug Administration (FDA): FDA ise gıda, ilaçlar, medikal ürünler, kozmetik ürünleri ve benzer ürünlerin güvenliğine ilişkin düzenlemelerden sorumludur. Söz konusu ürünlerin güvenlik ve kalite standartlarına uygunluğunu denetler. Environmental Protection Agency (EPA): EPA, çevreye ve sağlığa zararları olabilecek kimyasal ve benzeri ürünlerin ithalatına ilişkin gerekli düzenlemeleri yapar. United States Department of Agriculture (USDA): USDA bitkisel ve hayvansal ürünlerin ürünlerin güvenlik ve kalite standartlarına uygunluğunu denetler. Federal Trade Commission (FTC): The FTC tüketicinin korunmasına ve haksız ticari uygulamaların önlenmesine ilişkin yasaların uygulanmasından sorumludur. Karantina İşlemleri
ABD'ye ithalatta, bitki ve bitki ürünlerinin ülkeye girişinde, ABD Tarım Bakanlığı'na (USDA) bağlı olan Hayvan ve Bitki Sağlığı Denetim Servisi (APHIS - Animal and Plant Health Inspection Service), karantina işlemleri ve bitki sağlığı sertifikaları (phytosanitary certificates) konusunda kritik bir rol oynar.APHIS, zararlı böcekler, hastalıklar ve yabani otlar gibi potansiyel tehlikeleri ABD sınırları dışında tutmak için bitki ve bitki ürünlerinin ithalatını denetler. APHIS, bitki ve bitki ürünlerinin ithalatı için gerekli bitki sağlığı sertifikaları ve ithalat izinlerini düzenler ve onaylar.
APHIS’in https://acir.aphis.usda.gov/s/acir-global-search?category=Plants-and-Plant-Products-Not-for-Propagation web uzantısı kullanılarak ülke ve ürünün tanımı ile arama yapılarak, bitkisel ürünlerin ABD’ye ithal edilip edilemediği, hangi ülkelerden ithal edilebildiği ve izne tabi olup olmadığı vb. bilgilere ulaşmak mümkündür. Halihazırda birçok bitkisel üründe ülkemizden ABD’ye ihracatta pazara giriş imkanı bulunmamakla birlikte, söz konusu ürünlerin kurutulmuş veya dondurulmuş olarak ihracı mümkün bulunmaktadır.
Etiketleme
Doğru faturalandırma ve uygun paketleme, paralel giden iki uygulamadır. Malların sistematik olarak faturalandırılması, her pakete marka ve numara konulması, bu numara ve markaların ilgili faturalarda gösterilmesi ithalatçıların gümrükteki işlemlerini kolaylaştırmaktadır.Eğer her bir paket sadece tek çeşit malla doluysa gümrükte kontrol edilmesi daha kolay olacaktır. ABD gümrüklerinde paketler narkotik olup olmadığını tespit etmek için de kontrol edilmekte, şüphelenilen paketler tam veya yarım olarak açılmakta ve bu da mallara zarar verebilmektedir.Bu çerçevede tetkiki kolaylaştırıcı bir paketleme yöntemi olarak paletli kargo sistemi önerilmektedir. Bu yöntemde mallar paletlere yüklenilmekte, tetkik sırasında forklifte yüklenerek kısa zamanda işlemden geçirilmektedir. Başka bir yöntem paketin üzerinde narkotik köpeğine geçiş için yeterli boşluğun bırakılmasıdır.Birçok malın birlikte paketlenmesi halinde gümrük gözetimi altında mallar ayrılmakta veya paket en yüksek gümrük vergili ürünle doluymuş gibi değerlendirilmektedir. ABD'ye gıda ithalatında paketleme konusunda ABD Gıda ve İlaç İdaresi’nin (FDA) http://www.fda.gov/Food/IngredientsPackagingLabeling/default.htm sayfasından bilgi almak mümkündür.
ABD Gümrük Kanunları, dışarıda üretilerek ithal edilen her malın görülebilir bir yerinde İngilizce, okunur ve kalıcı olarak geldiği ülkenin adının yazılmasını öngörmektedir. Kalıcı olma süresi, malın en son kullanıcısına ulaşmasına kadar geçen süredir. Bazı durumlarda her bir malın değil de her bir konteynerin markalanması mümkün bulunmaktadır.Ayrıca, son kullanıcısının bizzat ithalatçı olduğu malların, markalanması fiziki olarak mümkün olmayan malların, zarar verilmeden markalanması mümkün olmayan malların, 20 yıldan yaşlı malların ve konteynerin markalanmasının, makul bir şekilde ürünün hangi ülkede üretildiğini göstermeye yettiği malların markalanması gerekmemektedir. ABD mülkiyetinde olan mallar, vergiden muaf olan Amerikan balıkçılık ürünleri, ABD’den ihraç edilip geri dönen mallar ve 5 doların altı değerde olup, gümrük girişi yapmayan malların konteynerlerinde da markalama yapılması zorunlu değildir.
Gümrük İdaresine gelen mallar, gerektiği şekilde markalanmamışsa gümrük değerinin %10’u oranında cezaya tabidir. Söz konusu malların gümrük idaresi gözetimi altında işaretlenmesi, imha edilmesi veya ihraç edilmesi halleri cezai durumu ortadan kaldırmaktadır.Şişeler, kavanozlar ve benzeri saklama kaplarında olduğu gibi ABD’de başka bir ürünle birleştirilmek üzere ithal edilen malların üzerinde, sadece kabın orijininin ülkesi açıkça yer almak zorundadır.İthal edilen mallar ABD’de yeniden paketlenecekse ithalatçı malları gümrükten çektikten sonra etiklerine zarar vermeyeceğini taahhüt etmeli ya da yeniden paketlemek üzere satıyorsa markalama kurallarını paketleyenlere bildirmelidir.
Özel Menşe Ülke İşaretleme Gerekleri: Bazı ürünler özel menşe ülke markalama düzenlemelerine tabidir. Demir ve çelik borular, rögar kapağı, ızgara ve halkalar, preslenmiş gaz silindirleri, asit veya elektrolitik, soğuk damga, oyma, eriterek yazma yöntemlerinden biriyle markalandırılırlar.Bıçaklar, cerrahi ekipman, laboratuvar malzemeleri, basınçlı kaplar ve bu nevi malzeme, kol saatleri, duvar saatleri, optoelektronik sunum aygıtları özel etiketleme yöntemlerine tabidir. Yanlış Bilgilendirme: 1946 tarihli Marka Tescili Kanunu’nun 42 numaralı bölümü, ithal edilen hiç bir ürünün üretildiği ülkeden başka bir ülkede veya ABD’de üretildiğine dair yanlış markalandırılamayacağını hükme bağlamıştır. Aynı Kanunun 43. bölümünde de, menşe ülke isminin bir bölümünün bilerek kapatılması, çıkartılması, değiştirilmesi gibi hususların hapis cezası gerektiren suç olarak değerlendirileceği hükmü bulunmaktadır.
ABD'ye gıda ithalatında etiketleme konusunda uyulması gereken hususlarla ilgili olarak ABD Gıda ve İlaç İdaresi’nin (FDA) https://www.fda.gov/regulatory-information/search-fda-guidance-documents/guidance-industry-food-labeling-guide sayfasından bilgi almak mümkündür.
Bitki Sağlığı Önlemleri
ABD'ye bitki ve bitki ürünlerinin ithalatında bitki sağlığı sertifikaları büyük önem taşır ve bu süreç gümrük işlemleriyle entegre bir şekilde yürütülür. İthalat sürecinde sertifikalar, ürünlerin ABD'ye girişine izin verilip verilmeyeceğini belirler.Ürün ABD’ye ulaşmasından önce, ithalatçı veya gümrük müşaviri, ürünün gümrük beyannamesini CBP’ye (ABD Gümrük ve Sınır Koruma) sunar. Bu beyanname ile birlikte bitki sağlığı sertifikası da gümrük sistemine yüklenir. CBP, belgeyi doğrulamak için APHIS ile işbirliği yapar.CBP, sertifikaları inceler ve ürünlerin ABD'ye girişine izin verilip verilmeyeceğine karar verir. Bu inceleme sırasında sertifikanın geçerliliği, üründe belirtilen bilgiler ve zararlı organizmaların tespiti gibi hususlar değerlendirilir. APHIS, bu aşamada CBP’ye teknik destek sağlamaktadır. Gümrükte belgelerin doğrulanmasının ardından, bazı durumlarda ürünlerin fiziksel muayenesi gerekebilir. CBP veya APHIS yetkilileri, ithal edilen bitki ürünlerini muayene eder ve gerekirse karantina uygulamasına tabi tutar. Eğer ürünler riskli kategorideyse, karantina sürecine alınabilir veya laboratuvar testleri istenebilir. Muayene sırasında zararlı organizmalar tespit edilirse veya sertifikada eksiklikler bulunursa, ürünler karantina altına alınabilir. Bu süreçte ürünlerin imha edilmesi, geri gönderilmesi veya uygun hale getirilmesi için ilave önlemler alınır. Karantina süresi boyunca ürünler ABD sınırları içinde ancak izole edilmiş alanlarda tutulur.
Helal Belgelendirme
ABD tarafından düzenlenmiş belirli bir standart yoktur ancak bir ürünün ‘helal’ adı altında kategorize edilebilmesi için helal şartlara uygun üretilmiş olması gerekmektedir.ABD’nin talep ettiği herhangi bir sertifika sistemi olmadığı için ihracatçı ülkelerin sağlık kurallarına uyması yeterlidir. Ülkede bulunan Müslüman toplulukları, helal standartların sistemin bir parçası olması için çaba göstermektedir. Ürünlere helal sertifikası veren devletten bağımsız kuruluşlar vardır. ABD’de devlet tarafından belirli bir helal sistemi olmadığı için belirli bir koordinasyon sistemi yoktur.
ABD pazarında sertifikalandırma alanında üç kuruluşun öne çıktığı görülmektedir: Islamic Food and Nutrition Council of America (IFANCA); Islamic Society of North America (ISNA) ve the Islamic Services of America (ISA). Bu kuruluşlardan sertifika alan üreticiler, sertifika alınan kurumun helal damgasını ürünlerinin üzerine yerleştirir. Sertifika almadan önce ürünün devlet tarafından konulan besin denetimlerinden geçmesi gerekmektedir. Ancak helal sertifikasyonu yapan kuruluşlarda bazı ek belge ve bilgiler talep edilebilmektedir.
|