İthal edilecek eşyanın sahip olması gerekli standartlar, AB’nin kalite ve sağlık standartlarından farklı, ABD ile çoğunlukla aynı olabilmektedir. Söz konusu standartlara ilişkin uygulamalar, Eyaletler arası farklılık da gösterebilmektedir.“Kanada Ulusal Standartlar Sistemi”, Kanada’daki standartları geliştirmek, tanıtmak ve uygulamak için kullanılan sistemdir. Bir ürünün tescil edilmesi şart koşulmuş ise bu işlemin o ürün Kanada’ya ithal edilmeden önce yapılması gerekmektedir. Kanada’da standartların belirlenmesi ile test ve sertifikasyon kuruluşlarının akreditasyonundan “Kanada Standartlar Konseyi (SCC)” sorumludur (https://www.scc.ca/en ).Kanada’ya yönelik ithalatı yapılan bir ürünün insan, hayvan ve bitki sağlığı ve güvenliği veya teknik normlara uygunluğu, ilgili Bakanlıkların kontrolüne tabidir. Söz konusu kontroller, gümrüklerde malın fiili ithalatı aşamasında yapılmaktadır.

A-Gümrük Kapılarında Yapılan Denetimler

Kanada tarafından genelde liberal bir dış ticaret politikası uygulanmakla birlikte, tarım ürünleri, demir-çelik mamulleri, silahlar ve mühimmat, hazır giyim ve tekstil, ilaçlar ve tıbbi cihazlar gibi belirli mal gruplarının ithalatında kota, izin vb. alınması şart koşulmakta ve ithalat aşamasında kontroller yapılmaktadır.Kanada’da gümrük vergileri ve diğer vergilerin “World Customs Organization Harmonized System (HS)” çatısı altında uygulanmasına yönelik düzenlemeler “Custom Tariff Act” çerçevesinde yapılmakta olup ilgili kurum ülkenin gümrük idaresi olan “Canadian Border Services Agency-CBSA”dır. “CBSA” uluslararası yaptırıma tabi olan ve ithalatına yasak veya sınırlama getirilmiş olan ürünler ile tarımsal ürünlere (ithalat konrol listesindeki ürünler dahil) yönelik belirlenmiş tarife kotalarının ana hatlarını ve sınırlarını belirleme yetkisine sahiptir.  Kanada’da “ithalatı konrole bağlı ürünlere ilişkin listeler ile bu ürünlerin ithalat izinlerine ilişkin onaylar; tarife kotalarının belirlenmesine ilişkin kurallar”, “Export and Import Permits Act-EIPA” kapsamında düzenlenmiş olup ilgili kurum “Kanada Dışişleri Bakanlığı (Global Affairs Canada)”dır. Kanada'da ihracat ve ithalatı kontrole tabi ürünlere ilişkin çatı düzenleme “EIPA” kapsamında gerçekleştirilmiş olup kontrole tabi ürün listesine https://www.international.gc.ca/controls-controles/prod/index.aspx?lang=eng adlı linkten erişim sağlanması mümkündür.

Kanada’nın gıda ithalatına ilişkin düzenlemeler “Canadian Food Inspection Agency (CFIA)” tarafından gerçekleştirilmekte olup anılan kuruluş, ithal gıda ürünlerine yönelik politikaların ve yasal düzenlemelerin geliştirilmesi fonksiyonunu da yerine getirmektedir. Söz konusu politika ve düzenlemelerin gümrük kapılarında uygulaması, ürünün Kanada’ya giriş yaptığı esnada ilgili sınır kapısında inceleme yapan “CBSA” yetkililerince ifa edilmektedir.Öte yandan, Kanada’ya yönelik gerçekleştirilen ithalat işlemlerine ilişkin verilen izin, sertifika veya denetimlere ilişkin zorunluluklar bağlamında “CBSA” tarafından referans olarak gösterilen diğer devlet kurum ve kuruluşları listesi aşağıda sıralanmakta olup “CBSA” ithalat işlemi için gerekli yasal zorunlulukların bahsekonu kurum ve kuruluşlar adına ilgili gümrük kapısında uygulanmasından sorumludur.

Kanada’ya ithal edilen ürünlere ve işlemlere konu tüketim ürünleri, ilaçlar, gıda, tıbbi cihazlar, doğal sağlık ürünleri, zirai ilaçlar, radyasyon yayan cihaz ve aygıtlar, toksik maddeler, vitaminler ile ilgili konular “Health Canada (Kanada’nın Sağlık Bakanlığı)” tarafından düzenlenmiştir. Kanada’ya ithal edilen ürünlere ve işlemlere konu hazır giyim markaları, kıymetli taşlar ve mücevherat ve gıda dışı ürünlerin paketleme ve etiketlemesi ile ilgili alanlar, Kanada’da rekabet kurallarının tesisinden ve uygulanmasından sorumlu kurum olan “Competition Bureau” tarafından düzenlenmiştir. Kanada’ya ithal edilen ürünlere ve işlemlere konu nesli tükenme veya tehdit altında olan bitki ve hayvan türleri, zararlı atıklar, ozon delici maddeler, ticarete konu yabani hayvan ve bitkiler ile ilgili alanlar, Kanada’da çevre ve ikliim ile ilgili kurallarının tesisinden ve uygulanmasından sorumlu kurum olan “Environment Canada” tarafından düzenlenmiştir. Kanada’ya ithal edilen ürünlere ve işlemlere konu istilacı su ürünleri, yasadışı, kurallar ile düzenlenmemiş ve bildirimi yapılmamış türden balıkçılık ve avlanma ile ilgili alanlar “Fisheries and Oceans Canada” tarafından düzenlenmiştir. Kanada’ya ithal edilen ürünlere ve işlemlere konu radyo iletişim ve telekomünikasyon alet ve cihazları ile ilgili alanlar “Innovation, Science and Economic Development-ISED Canada” tarafından düzenlenmiştir. Kanada’ya ithal edilen ürünlere ve işlemlere konu tarım ürünleri, ateşli silahlar, ticari ambargolara konu ürünler, çelik, tekstil ve hazır giyim  ile ilgili alanlar “Kanada Dışişleri Bakanlığı (Global Affairs Canada)” tarafından düzenlenmiştir.“Canadian Heritage” adlı kuruluş kültürel miras hakları ile ilgili alanın düzenlemesinden sorumludur. Kanada’ya ithal edilen ürünlere ve işlemlere konu tehlikeli maddelerin ulaştırma hizmetleri, taşıtlar ve araç lastikleri ile ilgili alanlar “Transportation Canada” tarafından düzenlenmiştir.

B-Yasal Mevzuat ve Düzenleyeci Altyapı

(i) “Sağlık ve Ürün Güvenliği” Düzenlemeleri:

Kanada’da kimyasallar gibi işyerinde kullanılan ve tehlikeli madde olarak addedilen “ithalatı konrole tabi ürünlerin satışı ve ithalatı” ile ilgili düzenlemeler “Hazardous Products Act and Regulations” kapsamında yapılmakta olup bu alanlarda düzenleyici kurum “Health Canada”dır.

(ii) “Gıda Ürünleri”ne Yönelik İthalat Düzenlemeleri: Kanada’nın “gıda güvenliği” mevzuatı ile sektördeki uygulamalar, ABD uygulamalarına yakın olmakla birlikte farklılıklar da arz etmektedir. Kanada gıda güvenliği mevzuatını belirleyen temel düzenleme “Food and Drugs Act-FDA”dır. Bunun yanında, “Safe Food for Canadians Act-SFC” ile “Consumer Packaging and Labelling Act” mevzuatları da belirleyici role sahiptir.“FDA”, Kanada’ya gerçekleştirilen gıda ürünleri ithalatında başlıca temel düzenleyici mevzuat olup tüm gıda ve içecek ürünleri, ilaçlar ve eczacılık ürünleri, kozmetik ürünler ve terapi cihazları ile ilgili alanları düzenlemektedir. Ayrıca, gıda güvenliği, etiketleme, alerjik katkılar vs. gibi alanlarda ithalat gereklilikleri de “FDA” kapsamında belirlenmektedir.  “FDA” ve ilgili düzenlemelerinden sorumlu kurum “Health Canada” olup uygulayıcı kuruluş “CFIA” olarak belirlenmiştir.    

Kanada'nın ithalatı, ihracatı ve Eyaletler arası ticaretine konu olan ve “CFIA” tarafından gerçekleştirilen üç temel denetim alanı olan tarımsal ürünler, balık ve et ürünlerine yönelik düzenlemeler “SFC” altında modernize edilerek tek çatı altında birleştirilmiştir.   

Kanada’nın “gıda ürünleri” ithalatında gerekli belge ve standartlarla ilgili bilgilere https://airs-sari.inspection.gc.ca/airs_external/english/decisions-eng.aspx adresinden G.T.İ.P. numarası ile sorgulama yapılarak erişilebilmektedir.“FDA” uyarınca “gıda güvenliği” alanında Kanada’da düzenleyici, uygulayıcı ve denetleyici üç ana federal kuruluş bulunmaktadır:

1. “Health Canada” Kanada’da satış yapılan gıda ürünlerinin besleyicilik kalitesi ve güvenliği ile ilgili standartların belirlenmesinden sorumlu olup bu yetkisini “FDA” çatısı altında icra etmektedir.
2. “Canadian Food Inspection Agency (CFIA)”, “FDA” kapsamında belirlenmiş sağlık ve güvenlik standartlarının uygulanması ile paketleme, etiketleme ve reklam konu başlıkları altındaki sağlık dışı ve gıda güvenliği ile ilgili düzenlemelerin uygulanmasından sorumlu kuruluş olup gıda güvenliği riskinin azaltılması hususuna odaklanmaktadır.

iii. “Agriculture and Agri-Food Canada (AAFC)” ise sektörün “FDA” ile ilgili düzenlemelerde talep edilen gereklilikleri anlamasına yardımcı olarak ve gerekli bilgileri sağlayarak inovatif ürünlerin piyasaya girişini kolaylaştırma konusuna odaklanmaktadır.    

Kanada’da gıda ithalatına ilişkin düzenlemeler “CFIA” tarafından yapılmakta olup bu konudaki tüm politikalar ve mevzuat düzenlemeleri yine adıgeçen idare tarafından yapılmaktadır. “CFIA”nın görev sahasına giren alanlar gıda, bitki, hayvan, gıda etiketleme, ürünlerin geri çağrılması, ahşap paketleme ürünleri, uluslararası atık ve kullanılmış makine ve ekipmanlar şeklinde sıralanmaktadır. “CFIA” tarafından tesis edilen sistemin sınırda ithalat aşamasındaki uygulaması ise “CBSA” tarafından gerçekleştirilmektedir.  Kanada’da tarımsal ürünlerin ihracatı, ithalatı ve Eyaletler arası ticareti ile ilgili işlemler “Canada Agricultural Products Act-CAPA” çerçevesinde düzenlenmiş olup mevzuat kapsamında süt ve mandra ürünleri, yumurta, yaş meyve ve sebze, bal, hayvancılık vs ürünler yer almaktadır. “CAPA” kapsamında sorumlu kurum “Health Canada” olup uygulayıcı kurum “CFIA”dır.    

Kanada’da su ürünleri ve balık ürünleri için ürün güvenliği mevzuatı “Fish Inspection Act” kapsamında; et ve işlenmiş et ürünleri için ürün güvenliği mevzuatı ise “Meat Inspection Act” kapsamında  düzenlenmiş olup söz konusu mevzuatlar kapsamında uygulayıcı birim “CFIA” olarak tayin edilmiştir.  Kanada’da organik ürünler ile ilgili standartları belirleyen mevzuat “Organic Products Regulation” olup anılan mevzuat kapsamında uygulayıcı birim “CFIA” olarak tayin edilmiştir.  Alkollü içki ürünlerinin çoğunun tüketiminde minimum yaş sınırlaması vardır. Alkollü içkiler tüketilecekleri Eyaletlerdeki “Alkollü İçkiler Komisyonu” kanalı ile ithal edilmektedir.Öte yandan, Kanada’ya gıda ihracatı yapan firmaların Kanada makamlarından ruhsat alması gerekliliği bulunmamaktadır. Ancak Kanadalı ithalatçıların ilgili makamlardan ruhsat alması, önleyici koruma planına sahip olması ve satış sonrası izleme sisteminin bulunması zorunludur. Ayrıca ithalatçıların yabancı tedarikçilerinin de Kanadalı üreticilerin tabi olduğu gıda güvenliği standartlarına uygun imalat yaptığını kanıtlaması gerekmektedir.

Kanada Hükümetinin Gıda İthalatçıları İçin Getirdiği Lisans Zorunluluğu/ Safe Food For Canadians-SFC Licence

“CFIA” tarafından yapılan 12 Aralık 2023 tarihli bildirim ile Kanada'da gıda ithalatı yapan şirketlerin CFIA tarafından onaylanan “Kanadalılar için Güvenli Gıda Lisansı (Safe Food for Canadians-SFC Licence)” temin etmelerinin zorunlu kılındığı belirtilmektedir. Söz konusu bildirimde Kanada’nın gıda ithalatı işlemlerinde 12 Şubat 2024 günü itibariyle bahsekonu “SFC” lisanslarına ilişkin online otomatik teyit sisteminin CFIA tarafından aktif hale getirileceği; geçerli bir “SFC” lisansı olmadan gerçekleştirilecek ithalat işlemlerinin otomatik olarak reddedileceği; lisanssız yapılacak sevkiyatların ise Kanada gümrük sahasına girişine izin verilmeyeceği belirtilmiştir.

Bahsekonu CFIA bildiriminde ayrıca, Kanada'da gıda ithalatı yapan işletmelerin “SFC” lisansı temin etme süreçlerine yönelik bilgiye aşağıda sunulan linkler üzerinden erişim sağlayabilecekleri ifade edilmektedir:

 (i)https://inspection.canada.ca/food-licences/obtain-a licence/eng/1543359915240/1543360663242#anna6

 (ii)https://inspection.canada.ca/food-licences/importing-food-with-a-valid-sfc-licence/eng/1608588974837/1608588975118

“SFCR” çerçevesinde getirilen söz konusu yeni sisteme başvuru safhaları sırası ile (i)“My CFIA” adlı online hesabın açılması; (ii) lisans kategorisinin kararlaştırılması; (iii) lisans başvurusunun tamamlanması ve (iv) lisansın temini şeklinde belirlenmiştir.

Söz konusu CFIA düzenlemesi kapsamında bir işletmenin ihtiyaca göre birden fazla kategoride lisansa sahip olabileceği ve başvuruların belirli bir ücret karşılığında yapılabileceği; CFIA’nın “SFC” lisans onay işlemlerinin zaman aldığı ve bu nedenle başvuruların bir an evvel yapılmasında fayda görüldüğü ve lisans onay işlemlerinin gümrük kapılarından gerçekleştirilemeyeceği belirtilmektedir.

Anılan düzenleme kapsamında ayrıca, “SFC” lisansı olmayan gıda ithalatçılarının işlemlerinin CFIA tarafından reddedilmesinin yanısıra, düzenlemelere uygun olmayan ithalat işlemleri hakkında ayrıca, idari para cezası ve kovuşturma dahil, cezai müeyyideler uygulanacağı hükmedilmiştir.

(iii) “Bitki ve Hayvan Sağlığı”na Yönelik İthalat Düzenlemeleri:Kanada'ya ithal edilen bitkisel ürünler nedeni ile ülkenin bitki örtüsü, tarımsal alanlar ve orman arazilerine zararlıların yayılmasını veya tehdit doğurmasını engellemek amacı ile “Plant Protection Act-PPA” düzenlemesi mevcuttur. Anılan düzenlemeden “Environment Canada” sorumludur.

Kanada'ya ithal edilen hayvanlar nedeni ile ülkedeki hayvan nüfusunu etkileyebilecek veya hayvanlardan insanlara bulaşma riski taşıyabilecek türden hastalıkların ve toksik maddelerin yayılmasını engellemek amacı ile “Health of Animals Act-HAA” düzenlemesi mevcuttur. Ayrıca, hayvan postları, deri, bal gibi hayvansal ürünler de söz konusu düzenlemeler kapsamındadır. “HAA” düzenlemesinden “CFIA” sorumludur.

(iv) “Rekabetçilik” Bakımından Yapılan İthalat Düzenlemeleri:Kanada'ya ithal edilen belirli ürünlere yönelik “rekabetçilik” bakımından getirilen ithalat düzenlemeleri “Competition Act”; “Combating Counterfeit Products Act”; “Consumer Packaging and Labelling Act” ve “Textile Labelling Act” kapsamında yapılmıştır.

Buna göre şirket birleşmeleri, iş hayatı ile ilgili suçlar (gizli anlaşma, ihaleye fesat karıştırma gibi) ve denetime tabi rekabet uygulamaları gibi alanlarda düzenleme yapmak suretiyle Kanada’da rekabet kurallarının sürekli tesisi ve desteklenmesi “Competition Act” kapsamında yapılmakta olup anılan düzenlemeden sorumlu kurum “Competition Bureau Canada”dır.

Kanada’da “taklit ürün satışını azaltmak” amacı ile “CBSA”nin kullanımına sunulan belirli ilave idari destek ve araçlar, taklit ürünlere ilgili gümrük kapısında el konması ve bazı durumlarda cezai kovuşturma yapılması dahil, “Combating Counterfeit Products Act” kapsamında düzenlenmekte olup anılan düzenlemeden sorumlu kurum “Justice Canada”dır.

Kanada’da “zorunlu etiket bilgileri, ürünler ile ilgili iddiaların yanısıra paket tasarımı, dolum seviyeleri ve standart ölçüler” ile ilgili konularda uyulması zorunlu kurallara yönelik düzenleme “Consumer Packaging and Labelling Act” kapsamında yapılmakta olup anılan düzenlemeden sorumlu kurum “Competition Bureau Canada”dır.

Kanada’da “tekstil elyaf” ürünlere yönelik gerçeğe aykırı beyanlara karşı tüketicileri korumak amacı ile ilave etiketleme ile ilgili konularda uyulması zorunlu kurallara yönelik düzenleme “Textile Labelling Act” kapsamında yapılmakta olup anılan düzenlemeden sorumlu kurum “Competition Bureau Canada”dır.

Kanada’da deniz ve hava taşımacılığı kapsamında yürürülükte olan kanatina düzenlemeleri “Quarantine Act” kapsamında uygulanmaktadır.“Quarantine Act” düzenlemesi çerçevesinde doğrudan Sağlık Bakanı yetkilendirilmiş olup Bakanın ülke içerisinde herhangi bir yerde karantina istasyonları ve tesisleri kurma ve karantina yetkilileri, çevre sağlığı yetkilileri ve tarama ekipleri dahil çok sayıda görevli atama yetkisi bulunmaktadır.“Quarantine Act” adlı düzenlemeye https://laws-lois.justice.gc.ca/eng/regulations/C.R.C.,_c._1368/index.html linki üzerinden erişim sağlanabilmektedir.

Öte yandan, “Plant Protection Act” kapsamında karantina ile ilgili yapılan düzenlemelere göre “Kanada Tarım ve Tarımsal Gıda Bakanı” veya denetim yetkilisi, bir eşyanın zararlı olduğuna veya zararlı olup olmadığını tespit için zamana ihtiyaç duyulduğuna veya istila sözkonusu ise veya zararlının kontrol altına alınması için biyolojik engel söz konusu olduğuna dair makul bir zeminde inanırsa, o eşyayı zorla karantina altına almaya yetkilidir. Böyle bir durumda denetim yetkilisi, karantina sürecini ve bir zararlının veya biyolojik engelin yayılmasını kontrol altına almanın veya engellemenin tespiti amacı ile gerekli koşulları yazılı olarak belirler.

“Plant Protection Act” kapsamında karantina söz konusu olduğunda denetim yetkilisi, karantinaya konu eşyanın sahibi veya maliki konumunda olan kişiye özel karantina bildirimi gönderir. Denetim yetkilisince, karantinaya konu eşyanın veya içinde bulunduğu kabın üzerine karantina etiketi konur. Söz konusu etiket üzerinde yer alan numara ile karantina bildiriminde yer alan numaranın aynı olması; şayet karantina gerekliliği bir izin belgesinde yer alıyor ise bu durumda izin belgesindeki numaranın etikette belirtilmesi gerekmektedir. Denetim yetkilisinin özel olarak yetkilendirdiği kişiler hariç, denetim yetkilisi dışında hiçkimse karantina bildirimi ve etiketi üzerinde yer alan bilgiler üzerinde değişiklik, tahrif veya silme yapamaz; karantina etiketini sökemez.

Denetim yetkilisince belirlenmiş koşullar dışında karantinaya alınmış bir eşya ile ilgili herhangi bir eylem gerçekleştirilmesi yasaktır. Karantinanın kaldırılması ancak denetim yetkilisinin karantina altındaki eşyanın zararlı olmadığına veya istilaya uğramadığına; zararlı unsurların yok edildiğine veya karantina altındaki eşyanın zararlıların kontrolü bakımından biyolojik engel oluşturmadığına kanaat getirmesi halinde mümkündür. Karantina uygulaması sona erdiğinde denetim yetkilisi, karantinaya konu eşyanın sahibi veya maliki konumunda olan kişiye özel bildirim gönderir.  Denetim yetkilisinin belirli bir bölgede veya o bölgede bulunan bir eşya üzerinde zararlı veya zararlıların kontrol altına alınması bakımından biyolojik engel teşkil eden unsurları tespit etme ve bu bölgeleri tanımlama amacı ile soruşturma yürütme veya anket çalışması yapma yetkisi bulunmaktadır.

Tarım ve Tarımsal Gıda Bakanı veya ilgili denetim yetkilisi nezdinde, zararlı olduğuna veya zararlının konrol altına alınması için biyolojik engel teşkil eden unsurlar bulunduğuna dair veya bu unsurların o bölgede tanımlanabildiğine dair makul bir zeminde inanç oluşursa, Bakan veya denetim yetkilisince kamuya açık bir harita veya plan üzerinde çiftlik, kasaba, bölge, belediye veya Eyalet gibi belirli bir alan tanımlanır. Zararlılar veya biyolojik engel teşkil eden unsurlar ve bunların vuku bulduğu bölgeler hakkında her türlü bilginin, Tarım ve Tarımsal Gıda Bakanı tarafından bahsekonu faktörlerden etkilenme potansiyeli yüksek olan kişilerin dikkatlerine getirilmesi amacı ile her türlü önlem uygulanabilir ölçüde ve koşullarda alınır.Kanuna göre bir eşyaya elkonması, alıkonması, cezai kayba uğraması veya karantina uygulanması durumunda denetim yetkilisinin, sahip veya malik konumundaki kişiye o eşyayı sahiplenmesini, özen göstermesini veya eşya üzerinde kontrol sağlamasını veya bulunduğu yerin muameleye veya işleme tabi tutulmasını zorunlu tutabilmektedir.   

Bir eşya veya kişinin Kanun uyarınca karantina kapsamında yapılması gereken bir muameleye engel teşkil etmesi veya tatbik edilecek muameleden aksi yönde etkilenmesi halinde denetim yetkilisi sözlü veya yazılı olarak o eşya veya kişinin bölgeden uzaklaştırılmasını zorunlu tutma yetkisi bulunmaktadır.

Bakan veya ilgili denetim yetkilisi nezdinde bir zararlı olduğu, istila durumu sözkonusu olduğu veya zararlının konrol altına alınması için biyolojik engel teşkil eden unsurlar bulunduğu yönünde makul bir zeminde inanç oluşursa bahsekonu eşyanın malikine veya eşyaya sahip olan, özen gösteren ve kontrolünü elinde bulunduran kişiye, anılan eşyayı imha etme zorunluluğu getirilebilir.

Son olarak hayvancılık ile ilgili karantina önlemleri “CFIA” tarafından düzenlenmekte olup üç farklı kategoride (canlı hayvanlarda minimum ve orta seviyede güvenlik gerektiren karantina uygulamaları ile yaşları 8 aydan küçük ve havayolu ile taşınan ticari köpekler) uygulanan karantina önlemleri kapsamında saha, bina ve tesisler, parmaklıklar, beslenme ve su yönetimi, karantina ekibi ve personel giriş-çıkışları, atık yönetimi, konum ve çevre yönetimi ve tutulacak kayıtlara ilişkin detaylı bilgilere aşağdaki linkler üzerinden erişim sağlanabilmektedir.

1. https://inspection.canada.ca/en/animal-health/terrestrial-animals/imports/import-policies/live-animals/medium-security
2. https://inspection.canada.ca/en/animal-health/terrestrial-animals/imports/import-policies/live-animals/minimum-security

• https://inspection.canada.ca/en/importing-food-plants-animals/pets/dogs/commercial-imports-8-months/criteria-quarantine-facilities

Kanada’da tüketici ürünlerinin paketleme ve etiketlenmesi ile ilgili alan “Consumer Packaging and Labelling Act” kapsamında düzenlenmiş olup anılan mevzuat ve ilgili düzenleyici belgelere “Competition Bureau”nun https://competition-bureau.canada.ca/guide-consumer-packaging-and-labelling-act-and-regulations adlı linkinden erişim sağlanabilmektedir.Kanada’da etiketleme ile ilgili kural ve düzenlemeler uyarınca “önceden hazır paketli ürünler (gıda niteliğinde olmayan) ve tekstil ürünleri (elyaf, kumaş, pamuk ipliği) veya kuştüyü ve kaz tüyü ürünlerin” tüketiciye satış öncesinde doğru ve anlamlı biçimde bilgiler içerecek şekilde etiketlenmesi zorunludur. Bunun yanında, ürüne bir kalite işaretlemesi kıymetli bir metal ile yapılmış ise işaretin hakiki ve yanlış yönlendirme içermeyen biçimde kullanılası gerekmektedir.Kanada’da “önceden hazır paketli ürünler (gıda niteliğinde olmayan) ve tekstil ürünlerinin (elyaf, kumaş, pamuk ipliği) etiketlenmesi ile kıymetli taşlara ilişkin kalite işaretlemesi ile ilgili konularda detaylar için “Competition Bureau Canada”nın https://www.competitionbureau.gc.ca/eic/site/cb-bc.nsf/eng/h_01436.html linki dikkate alınmalıdır.

Kanada’da etiketlerde “ürünün tanımı, net miktarı, satıcının unvanı ve adresi”ne dair temel bilgilerin yer alması zorunludur. Etiketlerde yer alan bilgilerin hem Fransızca hem de İngilizce ve aynı boyutta olacak şekilde belirtilmesi zorunlu olup bazı bilgilerin (satıcının unvanı ve adresi) sadece İngilizce yer alması da mümkündür.“Charter of the French Language” düzenlemesine göre Québec Eyaleti’nde ürünün dış kabında veya paketinde yer alan tüm yazılı bilgilerin yanısıra katalog, broşür, kitapçık, reklamlar, sipariş formları, fatura ve fişlerin Fransızca dilinde yer alması zorunludur. Söz konusu bilgilerin İngilizce veya başka bir dilde, etiket üzerinde aynı ölçüde yer kaplayacak şekilde olması kaydı ile, bulunmasına da müsade edilmiştir.

Gıda etiketleri ayrı bir düzenlemeye tabi olup tüm paketlerin üzerinde besin değeri tablosu bulunmalıdır. Ayrıca, gıda ambalajlarında yerel ad, menşe ülkesi, üretim ve son kullanma tarihleri, saklama koşulları, satıcı unvanı ve adresi, içeriği, alerjen madde olup olmadığı, net miktar ve tatlandırıcı içerip içermediğine ilişkin bilgilerin hem Fransızca hem de İngilizce olması beklenmektedir. Kanada’da gıda ürünlerinin etiketlenmesi konusunda kurallar, düzenlemeler ve referans uygulamalara dair bilgilerin yer aldığı “Industry Labelling Tool” adlı online platfrom, sektördeki ilgili paydaşların hizmetine https://inspection.gc.ca/food-label-requirements/labelling/industry/eng/1383607266489/1383607344939 linki üzerinden Kanada Hükümetince sunulmuştur.Gıda ürünlerinin tamamı, kalite standartları ve etiketleme koşulları bakımından denetime tabidir. Etiketinde hastalıkların ve fiziksel bozuklukların tedavisinde fayda sağladığı belirtilen ya da bu şekilde reklamı yapılan gıda ürünlerinin Kanada’ya ithal edilmesine ve Kanada’da satılmasına izin verilmemektedir. Gıda katkı maddeleri de Kanada’da çok sıkı şekilde kontrol edilmektedir.

Federal Hükümetin, tek kullanımlık plastik niteliğindeki 6 kategoride yer alan plastik ürünlerin kullanımını kademeli olarak azaltma ve 2022 yılında tamamen yasaklama kararı sonrasında, 21.10.2019 tarihinden itibaren taze meyve ve sebzelerde geri dönüştürülebilir plastik ambalaj kullanımı zorunlu hale gelmiştir. Bir ürünün etiketinde belirtilen ‘çevre dostu’ olma iddiasının doğru ve yasalara uygun olması zorunludur. Ayrıca, belirgin olmayan, yanlış yönlendirici ve doğruluğu ispatlanmayan ifadelerin kullanılmaması gerekmektedir.Öte yandan, dolgu malzemesi kullanılan yastık, yorgan, vatka vb ürünlerde dolgu maddesi konusunda detaylı açıklama etiketi talep edilmektedir.

Kanada’da tüketici ürünlerinin paketleme ve etiketlenmesi ile ilgili alan “Consumer Packaging and Labelling Act” kapsamında düzenlenmiş olup anılan mevzuat ve ilgili düzenleyici belgelere “Competition Bureau”nun https://competition-bureau.canada.ca/guide-consumer-packaging-and-labelling-act-and-regulations adlı linki üzerinden erişim sağlanabilmektedir. Söz konusu düzenleme Kanada’da satışa konu tüm ürünlerin paketlenmesi ile ilgili yerine getirilmesi gereken zorunlulukların ana hatlarını belirlemektedir. Paketlemenin, tüketicileri ürünün kalitesi ve miktarı ile ilgili yanlış yönlendirmeyecek biçimde uygulanması, teşhiri ve tasarımı zorunludur.Şarap, fıstık ezmesi, glukoz şurubu ve rafine şeker şurubu dahil belirli ürünlerin sevkiyatlarının standart ölçülerdeki konteynerler ile yapılması gereklidir.Kozmetik ürünlerin paketlenmesi ile ilgili kurallar “FDA” çatısı altında “Cosmetic Regulations” ile ve “Consumer Packaging and Labelling Act” ile düzenlenmiştir. “Consumer Packaging and Labelling Act and Regulations” uyarınca evcil hayvan gıdaları ile ilgili paketleme kurallarından “Competition Bureau” sorumludur. Bu ürünleri Kanada’ya ithal eden işletmelerin “Animal Disease and Protection Act” uyarınca ve “CFIA” tarafından idare edilen geçerli ve resmi olarak düzenlenmiş bir hayvan sağlığı ihracat sertifikasına sahip olmaları zorunludur.

Öte yandan, gıdaya konu olmayan sertifikalı et ürünlerinin Kanada’da işlenmek üzere ithalatını gerçekleştiren işletmelerin sevkiyatlarına konu konteynerlerinin “Meat Inspection Act and Regulations” düzenlemelerine uygun olması gerekmektedir.İyi kalitede yapılan paketleme, ürünün elleçleme, ulaştırma-lojistik ve kullanımını kolaylaştırmaktadır. İhracatçıların büyük ölçekli bir sevkiyat yapmadan önce paketlerinin örneklerini alıcılara göndermesi ve tasarım, ölçü ve kullanılan malzemelerin Kanada’nın yasal düzenlemelerine ve alıcının beklentilerine uygunluğunu teyit etmesi önem arz etmektedir. Paketleme tasarımının Kanada yerine ihracatçı ülkede değiştirilmesi daha uygun maliyetli ve kolay bir işlem olacaktır.

Gıda sektörü başta olma üzere birçok sektörde “çevre dostu paketleme” yöntemi gittikçe talep görmekte ve ülkenin yasal mevzuat altyapısı ilgili paydaşları bu yönde değişime zorlamaktadır. Bunun yanında imalatçılar, paketlerin ölçülerini de küçülterek ürünlerinin çevresel ayak izini azaltmayı hedeflemektedir. Kanada pazarında kolay ve tek seferde kullanılabilen gıda paketlerine rağbet gittikçe artmaktadır. Yeni veya bilinmeyen bir gıda ürününün paketinde ürünün nasıl hazırlanacağı veya kullanılacağına ilişkin açıklama ve tariflerin, geri dönüşüm oranlarının tüketicilerin dikkatine sunulmak üzere yer alması gereklidir.

Öte yandan, Kanada’ya “ahşap ambalaj malzemeleri”nin girişine ilişkin düzenlemeleri içeren elektronik platformlara erişim linkleri aşağıda sunulmaktadır:

chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://ispm15.com/wp-content/uploads/2018/08/i

spm15_international-standards-for-phytosanitary-measures_adopted-2013_published_2017.pdf

https://www.cbsa-asfc.gc.ca/publications/dm-md/d19/d19-1-1-eng.html

“CBSA Departmental Memorandum D19-1-1” düzenlemesine göre “ahşap ambalaj malzemesi (wood packaging material-WPM)” “istif tahtası dahil, bir ticari eşyanın destek, muhafaza veya taşınması amacı ile kullanılan ahşap veya ahşap ürünler” şeklinde tanımlanmıştır. Gemi taşımacılığına konu konteyner içerisinde bulunan, yükü gemi güvertesine bağlama fonksiyonu olmayan düz raf vb üzerindeki her türlü istifleme malzemesi “ahşap ambalaj malzemesi” kategorisinde değerlendirilmektedir. “CBSA”, “ahşap ambalaj malzemesi”nin Kanada’ya girişini “International Plant Protection Convention (IPPC)” tarafından onaylanan “International Standards for Phytosanitary Measures ‘Regulation of Wood Packaging Material in International Trade’ 2009 (ISPM 15)” çerçevesinde “CFIA” adına düzenlemektedir.“CBSA D19-1-1” düzenlemesine göre tüm “ahşap ambalaj malzemeleri”nin “CFIA”nın aşağıda belirtilen ithalat koşullarına uyması zorunludur:Madde 43. ABD dışındaki tüm ülkelerden Kanada’ya giren “ahşap ambalaj malzemesi”nin aşağıdaki standartlarda olması zorunludur:

(a) Her durumda “ahşap ambalaj malzemesi”nin ahşap kemiren canlı zararlılardan ve buna yönelik belirtilerden arınmış olması zorunludur;

Ve bununla birlikte, Ya; (b) “ahşap ambalaj malzemesi” üzerinde geçerli bir “IPPC” işareti bulunması zorunlu olup bu işaretin:

Ya da; (c) “ahşap ambalaj malzemesi”ne tatbik edilen test işleminin onaylanmış yöntemle gerçekleştirildiğini belirten ve geçerliliği olan bir “Bitki Sağlığı Sertifikası”nın beyan edilmesi.

Not: Çin’den gelen “Bitki Sağlığı Sertifikası” kabul edilmemekte olup Hong Kong, Macao ve Çin Tayvanı’ndan gelen sertifikalar kabul edilmektedir.

Madde 44. “CFIA” tarafından belirlenen Kanada’ya giriş koşullarına uygun olmadığı tespit edilen bir “ahşap ambalaj malzemesi”nin Kanada’ya girişine müsade edilmemekte olup bu ürünlerin Kanada ülke sınırlarınn dışına çıkarılması talimatlandırılmıştır.

“CFIA” Kanada'nın bitki sağlığı korunmasından görevli ve sorumlu ulusal kurumudur.Kanada’ya bitkisel ürün ithalatı ile ilgili düzenlemelere ilişkin rehber bilgilere “CFIA”nın https://inspection.canada.ca/en/plant-health/invasive-species/plant-import/primer adlı linkinden erişim sağlanabilmektedir.Kanada'ya ithal edilen her ürün için, ürünün taşınması veya paketlenmesi sürecinde kullanılan her türlü malzemeyi (örneğin, gemi yük koruma tahtaları veya ahşap kasalar) ilgilendiren ithalat gerekliliklerini bilmek ithalatçının sorumluluğundadır. Bazen bir ürünün taşınması veya paketlenmesi süreci birden fazla kanun ve/veya yönetmelik kapsamına girebilmektedir.Bu nedenle, Kanada’ya yönelik bir sevkiyatın Kanada sınırına ulaştığında geçerli tüm ithalat gerekliliklerini karşıladığından emin olmak gerekmektedir.“CFIA”nın “Automated Import Reference System (AIRS)” adlı sistemi kapsamında sunulan veritabanından, ülkeye ithal edilmek istenilen bitki veya bitkisel ürün için geçerli olan ithalat gerekliliklerine erişim sağlanabilmektedir: https://airs-sari.inspection.gc.ca/airs_external/english/decisions-eng.aspx

Ayrıca, ithalat koşullarına ilişkin yönetmelikler ve politikalar hakkında detaylı bilgiye “CFIA” web sitesinde yer alan “Plant Protection Policy Directives”  adlı platforma https://inspection.canada.ca/en/plant-health/invasive-species/directives linki üzerinden erişim sağlanabilmektedir.ABD dışındaki ülkelerden Kanada'ya giren tüm dikim amaçlı bitkiler ve ABD'den Kanada'ya giren belirli tür bitkiler için “ithalat izni” alınması gereklidir. Anılan ürünler için ithalat izni başvurusunun Kanadalı ithalatçı tarafından sevkiyattan önce ve zamanlıca yapılması önem arz etmektedir. İthalat izin belgesi, ürünün paketlenmesi, taşınması, elleçlenmesi, kontrol edilmesi ve kullanılmasına ilişkin koşulları belirtmekte; bu sayede zararlıların Kanada'ya girişinin engellenmesi amaçlanmaktadır. “Plant Protection Act” kapsamında başvuru prosedürleri, ithalat izni düzenlemesi ve kullanımı hakkında detaylı bilgi için “D-97-04” sayılı direktifin incelenmesinde fayda görülmektedir: https://inspection.canada.ca/en/plant-health/invasive-species/directives/imports/08-04#c1“Plant Protection Act” kapsamında düzenlenen bitki ve bitkisel ürünlerin ithalatına ilişkin izinler, “CFIA”nın çevrimiçi hizmet portalı olan “My CFIA” hesabı üzerinden de talep edilebilmektedir.“CFIA” gerçekleştirdiği denetim işlemlerine yönelik olarak “Canadian Food Inspection Agency Fees Notice” düzenlemesi kapsamında ücret almaktadır.“CFIA”nın düzenlemesi kapsamına giren zararlılara ait listeye https://inspection.canada.ca/en/plant-health/invasive-species/regulated-pests linkinden erişim sağlanabilmektedir.“CFIA” tarafından düzenlenmiş alanın kapsamı Kanada menşeli olmayan ürünlere yöneliktir. Öte yandan, “CFIA” düzenlenmesi kapsamına giren (dikim amaçlı bitkiler ve bitki parçaları, dekoratif amaçlı belirli taze dallar, üreme amaçlı polenler, dikim amaçlı bitkiler ile ilişkili paketleme malzemeleri gib) kategorideki ürünler ile girmeyen ürünler “CFIA”nın websayfasında listelenmiştir. Düzenleme kapsamı dışında kalan ürünlerin ithalatı ilgili diğer kurumlar tarafından düzenlenmiş olan direktiflere tabidir.

Kanada’ya ithal edilen dikim amaçlı bitkiler düzenleme kapsamında listelenen zararlılardan ari olmak zorundadır. Şayet bir sevkiyatta potansiyel karantina kaygısı doğurabilecek türden zararlılar tespit edilirse “CFIA” tarafından yapılan risk değerlendirmesi süreci boyunca anılan sevkiyata elkonması gerekebilecektir.  Dikim amaçlı bitkiler türlerine ve menşe ülkesine göre değişebilen nitelikte ilave zorunluluklara da tabi olabilmektedir.

Bitki Sağlığı Sertifikası

Kanada'ya giren tüm dikim amaçlı bitkiler için Bitki Sağlığı Sertifikası gereklidir. Bitki Sağlığı Sertifikası ihracatçı ülkenin bitki sağlığının korunmasından sorumlu  kurumu tarafından düzenlenir. Sertifikanın sevkiyata konu tüm bitkileri ihtiva etmesi zorunludur. Her bitki, kabul edilmiş bilimsel isimler (en azından hangi tür olduğu seviyesine kadar) kullanılarak tanımlanmalıdır. Dikim amaçlı bazı bitkiler, türlerine ve hatta kültür bitkisi çeşitlerine göre tanımlanmalıdır (örneğin Berberis spp., “Convention on International Trade or Endangered Species of Wild Fauna and Flora” tarafından düzenlemeye tabi olan bitkiler). Bitki Sağlığı Sertifikasında yer alan bitki listesi ile ithal edilen malzemenin ambalajında yer alan listenin uyumlu olması zorunludur.Herhangi bir tedavi gerektiği durumlarda konu ile ilgili ayrıntıların Bitki Sağlığı Sertifikasının “Tedavi” bölümünde yer alması zorunludur.“CFIA” tarafından istenen tüm ek beyanlar Bitki Sağlığı Sertifikalarına dahil edilmelidir.Bitki Sağlığı Sertifikasının bir kopyasının varış yerine kadar sevkiyata eşlik etmesi zorunludur. İlgili evrakların “CFIA” onayına sunulması söz konusu olduğunda imzalı Bitki Sağlığı Sertifikasının bir kopyasının da diğer evraklarla gönderilmesi gereklidir (https://inspection.canada.ca/en/plant-health/invasive-species/directives/imports/08-04#c).

Zararlı Risk Değerlendirmesi

Yapılan bir ithalat izni başvurusu “CFIA” tarafından değerlendirilirken, başvuruya konu bitki türlerini “onaylı, yasaklı veya zararlı risk analizi için beklemede (Not Authorized Pending Pest Risk Analysis-NAPPRA)” şeklinde kategorize etmektedir. Bu çerçevede “CFIA”, “NAPPRA” kategorisinde yer alan bitki türlerini zararlı risk analizine tabi tutmakta ve analiz sonuçlarına göre ithalat iznini verebilmektedir. “CFIA”, ithalata konu tüm bitki türlerini otomatik olarak zararlı risk analizine tabi tutmamaktadır. “NAPPRA” kategorisinde yer alan türlerin listesine https://inspection.canada.ca/en/plant-health/invasive-species/directives/imports/08-04/appendix-2 linkinden erişim sağlanabilmektedir. “CFIA”nın yukarıda bahsekonu kategorizasyonlar arası değişiklikler yapma takdir ve yetkisi bulunmaktadır. “CFIA”nın daha önce ithalat izni verilmiş bir türün kategorisini “NAPPRA” şeklinde değiştirmesi durumunda, bahsekonu ürünün daha fazla ithal edilmesini engellemek amacı ile mevcut verilmiş izinleri zararlı risk analizi sonuçlanıncaya kadar yeniden düzenlemeye tabi tutabilmektedir. Bu tür durumlarda “CFIA” ilgili ithalatçıyı bilgilendirerek zararlı risk analizi için gerekli prosedürlere dair bilgi paylaşmakta ve ithalatçının bu konuda istekli olması durumunda gerekli analizleri gerçekleştirmektedir.         “CFIA” zararlı risk analizini riski tanımlayabilmek; potansiyel tedbir ve önlemleri değerlendirmek; ithalata izin verilip verilmeyeceğine karar vermek için gerçekleştirmektedir. “CFIA” analiz sonuçlarını dikkate alarak incelenen bitki türünün Kanada’ya belirli ülkelerden girişinin yasaklanıp yasaklanmayacağına veya riskin kabul edilebilir seviyelere düşürülmesi için bitki sağlığı önlemlerinin mümkün olup olamayacağına karar vermektedir. “CFIA” ithalat iznini onayladığında onayda ilgili bitki sağlığı önlemlerinin tarifi ve ilave zorunlu beyanlar da yer almaktadır. “CFIA”, zararlı risk değerlendirmesi yoluyla Kanada için sorun teşkil edebilecek yeni bir zararlı tespit ettiğinde, kurumun web sitesinde yayımlanan “Kanada’da Düzenlemeye Tabi Zararlı Listesi”ni güncellemektedir. Söz konusu listeye https://inspection.canada.ca/en/plant-health/invasive-species/regulated-pests linki üzerinden erişilebilmektedir.

“CFIA” Kanada’ya giriş yapan dikim amaçlı bitkilerin ihracatçı ülke menşeli olup olmadığına karar verirken aşağıdaki hususları dikkate almaktadır:

1. Bitkinin sadece ihracatçı ülkede çoğaltılmış ve yetiştirilmiş olması veya
2. Bitkinin ihracatçı ülkeye üçüncü ülkeden ithal edilmiş olması ve ihracatçı ülkede aktif biçimde yetiştirilmiş olması (özel olarak serada çoğaltılan ve yetiştirilen bitkiler için en az 4 hafta (28 gün) veya açık havada yetiştirilen bitkiler için 16 hafta (112 gün) önce)

Bitki malzemeleri, tomurcuk dönemi sona erdiğinde aktif biçimde yetiştirilmiş olarak addedilmektedir. Kanadanın ithalatına konu bir bitki türünün yukarıda bahsekonu kriterlere uymadığı takdirde, ilgili ihracatçı ülkenin bitki sağlığının korunmasından sorumlu kurumunun, anılan bitkinin yetiştiği menşe ülkelerin tamamını beyan etmesi zorunludur.ABD dışındaki ülkelerden Kanada’ya giriş yapan herhangi bir bitki türünün topraktan tamamen arındırılmış olması gerkemektedir. Sadece yıkama izi olarak addedilecek kadar ince bir toz katmanına müsaade edilmektedir. Aksi takdirde bahsekonu ürünün Kanada’ya girişine izin verilmeyecektir.Öte yandan, köklü bitkilerin yetiştiği toprağın, ihracatçı ülkenin bitki sağlığının korunmasından sorumlu kurumu tarafından aşağıda zikredilen toprakta yetişen zararlılardan ari olduğunun sertifikalandırılması da zorunludur:

Dikim amaçlı bitkilerin içinde bulundukları paketlerde kök salmaması ve paketleme malzemelerinin köklerden kolaylıkla ayrılabilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde paketleme malzemesi, bitkiye ait büyüyen ot olarak addedilmekte ve bitki türüne ait ithalat gereklilikleri paketleme malzemesi için de geçerli olmaktadır. Paketleme malzemesinin yeni ve ilk defa kullanılmış olması; toprak ve toprağa bağlı maddelerden arındırılmış olması da önem arz etmektedir. Cam içinde yetişen bitkiler, toprağa bağlı zararlılar ile ilgili ilave beyanlardan muaftır. Toprak veya toprağa bağlı unsurlar ile bağlı olmadan yetişen köksüz bitkiler; ağaç, kaya ve diğer doğal yapılara bağlı olarak yetişen bitkiler; köksüz yapraklar-aşılama dallar ve toprağa bağlı yetişmeyen diğer bitkiler ve bitki parçaları da toprağa bağlı zararlılara dair ilave beyanlardan muaftır. Taze dekoratif dalların da Kanada’ya girişi için toprak veya toprağa bağlı maddelerden ari olması gereklidir.         İşlem görmemiş ağaç kabukları, ahşap yonga, talaş, kütük, kök, ahşap çıtalar, ve diğer ham ahşap ürünlerin ABD dışında diğer ülkelerden Kanada’ya girişi genel olarak yasaktır. Dikim amaçlı bitkiler, “CFIA” gerekliliklerine uygunluğunun teyidi amacı ile Kanada’ya varışlarında denetim ve örneklem testine tabidir.  “CFIA”nın “National Import Service Centre (NISC)” birimi ithalatçıya bir bildirim göndererek ilgili yerel “CFIA” denetim ofisinin bulunduğu bölgeye dikim amaçlı bitkisel ürünün sevkiyatının ulaştığına ve denetim için uygun olduğuna dair bilgilendirme yapmaktadır. İthalatçı, ilgili yerel “CFIA” denetim ofisi yetkilisi ile iletişime geçmek ve sevkiyatın denetimine ilişkin süreci harekete geçirmek zorundadır. Öte yandan, başvuru üzerine başlatılan süreçte ilk aşamada yerel “CFIA” yetkilisi bahsekonu sevkiyatın denetime tabi olup olmadığına karar verecek veya denetime ihtiyaç duymadan ürünü serbest bırakabilecektir. “CFIA” denetim yetkilisi ürünün serbest bırakılmasına izin verinceye kadar ürünün paketinin açılmasına veya üretim yerine intikal ettirilmesine müsade edilmeyecektir.

Bazı paketleme yöntemleri ve bitki hazırlama uygulamaları, denetim, örneklem testi ve teyit işlemi yapılması süreçlerini daha etkin ve kolay hale getirmekte ve ithalatçı için ürünün giriş kapısındaki bekleme süresini, doğabilecek zarar ve diğer tüm kayıpların en aza indirilmesine yardımcı olmaktadır.Aşağıdaki ürünler dahil belirli ürünlere “CFIA” tarafından sahada ithalat denetimi uygulanmaktadır:

“CFIA”nın bitki sağlığı önlemleri kapsamında ithalata ilişkin gerekliliklerini yerine getirmeyen sevkiyatlara konu ürünlerin Kanada’ya girişi engellenir; uzaklaştırılır veya imha edilir. İthalatçı, tatbik edilecek uygulamalar, ürünün tasfiyesi, uzaklaştırılması veya başka bir varış ülkesine yönlendirilmesinden (“CFIA”nın söz konusu alınacak tedbirleri izlemesinden kaynaklı masraflar dahil) doğabilecek herhangi ve tüm masraflardan sorumludur. Uygunsuz bir sevkiyat sözkonusu olduğunda “CFIA” tarafından, gelecekteki sevkiyatların sertifikalandırılmasında uygun ve düzeltici yönde adımların atılmasını temin etmek üzere, ihracatçı ülkenin bitki sağlığının korunmasından sorumlu kurumuna uygunsuzluğa dair bir bildirim gönderilmektedir.

İthalatçıların Dikkat Etmesi Gereken Noktalar

Bir ürün ithalat için gerekli koşulları karşılamıyorsa, “uygunsuz” olarak kabul edilmektedir. İthalatçıların göz önünde bulundurmaları gereken bazı noktalar aşağıda sıralanmaktadır:İthal edilmekte olan bir ürün için aşağıdaki hususların dikkate alınması önem arz etmektedir:

1. İhracatçı ülkenin ulusal bitki koruma kurumu tarafından verilen ve bitki veya bitkisel ürünün Kanada'nın ithalata ilişkin bitki sağlığı gerekliliklerini karşılamakta olduğunu gösteren bir Bitki Sağlığı Sertifikası. ii. “CFIA” tarafından verilen ve ithalatçıya belirli giriş ve kullanım koşulları altında bir malı ithal etme yetkisi veren bir İthalat İzni. iii. Tohum ithalatı için yasaklanmış zararlı ot tohumlarından ari olduğunu gösteren tohum analiz sertifikası. iv. Malzemelerin yalnızca önceden onaylanmış kaynaklardan gelebileceğini gösteren bir menşe belgesi. v. Ürün özel ithalat gerekliliklerini karşılıyor mu? (Örneğin, sevkiyat Kanada'ya girmeden önce menşeinde ısıl işlem veya fümigasyon gibi belirli bir haşere işlemine tabi tutuldu mu veya ürün Kanada'ya, gerekiyorsa, onaylı bir yer veya tesis aracılığıyla mı girdi?)vi. Ürün düzenlemeye tabi bir bitki zararlısı mı yoksa bir karantina bitki zararlısı veya başka bir yasaklı madde (örneğin, toprak veya yasaklı zararlı ot tohumları) ile bulaşmış mı? vii. İhracatçı ülke tarafından belgelendirilmiş olmasına rağmen, ürün Kanada'ya vardığında karantina zararlısı için yapılan testin sonucu pozitif çıktı mı?

“CFIA” standartlara uygunsuzluk söz konusu olduğunda nasıl hareket eder?

“CFIA”nın bir ithalat işleminin uygunsuzluğuna karar verme yetkisi “Plant Protection Act” ve ilgili Yönetmelikler ile “Seeds Act” ve ilgili Yönetmeliklerin bitki koruma ile ilgili  hükümlerinden kaynaklanmaktadır.

“CFIA”nın uygunsuz bir sevkiyattan doğabilecek riskleri en aza indirmek için başvurabileceği tedbir ve önlemler aşağıda sıralanmaktadır:

1. sevkiyatın imha edilmesi yönünde talimat vermek,
2. sevkiyatın menşeine iade edilmesini veya aksi halde Kanada'dan uzaklaştırılması yönünde talimat vermek,

• uygunsuz sevkiyata Kanada'da işlem yapılması için talimat vermek,

1. yukarıda listelenen önlemlere ek olarak para cezası uygulanması.

İthalatçı, bir sevkiyatın uygun hale getirilmesiyle ilgili tüm masraflardan sorumludur. İthal edilen ürünle ilgili standartlara uygunluk sağlanmaması halinde, sevkiyata Kanada Hükümetince el konabilir ve ürün imha edilebilir.

Yasaklanmış bitki veya bitki ürünlerinin ithalatının mümkün olduğu özel durumlar

Bitki Sağılığı Koruma düzenlemeleri kapsamında, yasaklanmış bitki veya bitki ürünlerini bazı durumlarda Kanada'ya ithal etmek mümkündür. Bilimsel araştırma, eğitim, sergi ve/veya endüstriyel işleme amacı ile yapılan ithalat ve sevkiyat Kanada'ya ulaşmadan önce “CFIA” tarafından verilen özel bir izin kapsamında yapılan ithalata müsade edilebilmektedir. “CFIA”nın böyle bir izni ancak ithalatçının muhafaza koşullarına uyabileceğini ve yasaklı ürünün ithalatına izin vermek için “CFIA” tarafından belirlenen diğer koşulların yerine getirildiğini onayladıktan sonra verecektir. MM

“Kanada Gıda ve İlaç Düzenlemeleri” kapsamında yapılan düzenlemelere göre gıdaların etiket, paketleme ve reklam materyalleri üzerinde belirtilen ve o ürünün “helal” olduğu şeklindeki ibarenin yanında, söz konusu “helal” işaretini onaylayan ve sertifikasyonu sağlayan kurumun veya kişinin unvanının da tam ve açık şekilde belirtilmesi zorunlu kılınmıştır.

Söz konusu düzenleme ile Kanada’da bir gıda ürününün “helal” olduğu iddasına yönelik farklı yaklaşımların uyumlaştırılmasının sağlanması amaçlanmıştır. Bu sayede, “helal” kararının nasıl alındığı konusunda Kanadalı tüketicilerin bilgi sahibi olmaları temin edilmeye çalışılmış ve tüketicilerin kendi ihtiyaçlarını karşılayan türden gıda ürünlerini satın alabilmelerine olanak tanınması hedeflenmiştir.

Bahsekonu düzenlemeye göre “helal” etiketlemesinin gönüllülük esasına dayandığı; öte yandan, şayet bir ürünün etiket, paketleme veya reklamında “helal” işareti bulunuyor ise CFIA tarafından yürütülen kurallara uyulmasının zorunlu olduğu; aksi halde koşulların sağlanmadığı tespit edilirse CFIA’nın uygunluk sağlamaya yönelik adım atma ve cezai müeyyide uygulama yoluna gideceği belirtilmiştir.

 Kanada’nın Helal Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları:

ISNA Halal Certification Services (ISNAHCS),Halal Montreal Certification Authority (HMCA), Halal Monitoring Authority (HMA),The Islamic Food and Nutrition Council of Canada (IFANCC), Canadian Premier Halal Certifier (HALALCS),Canada Halal EC, Canadian Halal Food Certifying Agency (CHFCA),Halal Advisory Group (HAG),Halal Montreal Certification Authority (HMCA),Halal Product Development Service (HPDS).Helal ürünlerin etiketleme kuralları ile ilgili bilgiye https://inspection.canada.ca/en/food-labels/labelling/industry/method-production-claims#c6 linkinden erişim sağlanabilmektedir.