a) Genel Bilgiler
Ülkede, özellikle ithalatta uygulanacak gümrük vergisi oranlarının tespiti, ithalatı ve ihracatı kontrole tabi ürünlerin belirlenmesi ve gerekli izin süreçlerinin yürütülmesi ile anti-damping, telafi edici vergiler ve korunma önlemleri gibi ticaret politikası önlemlerinin tespitine yönelik dış ticaret politikalarının belirlenmesi konusunda yetkili kuruluş Ticaret, Sanayi ve Rekabet Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren Uluslararası Ticaretin İdaresi Komisyonu’dur (International Trade AdministrationCommission/ITAC).http://www.itac.org.za/home
2002 tarihli ve 71 sayılı “International Trade Administration Act” yasası uyarınca belirli ürünlerin GAC’ne ithalatı ve ihracatı kontrol önlemlerine tabidir. Ayrıca, Zirai Haşere Kanunu (Agricultural Pests Act, 1983/36); Gıda, Kozmetik ve Dezenfektanlar Kanunu (Foodstuffs, Cosmetics and Disenfectants Act, 1972/54); Hayvan Hastalıkları Kanunu (Animal Diseases Act, 1984/35); Canlı Hayvan Geliştirme Kanunu (Livestock Improvement Act, 1977/25); Et Ürünleri Güvenliği Kanunu (Meat Safety Act, 2000/40); Ticaret Ölçü bilimi Kanunu (Trade Metrology Act, 1977/73); Teknik Düzenlemeler Ulusal İdaresi Kanunu (National Regulator for Compulsory Specifications Act, 2008/5); Deniz Canlıları Rezervleri Kanunu (Marine Living Resources Act, 1998/18); Ulusal Çevre Yönetimi ve Biyoçeşitlilik Kanunu (National Environmental Management and Biodiversity Act, 2004/10), Tarımsal Ürün Standartları Kanunu (Agricultural Product Standards Act, 1990/119); İhracat Yasakları Kanunu (Export Prohibition Act, 1963/18); Deniz Balıkçılığı Kanunu (Sea Fisheries Act, 1973/58) gibi yasalar çerçevesinde de ithalat ve ihracat kontrollerine başvurulmaktadır.
Güney Afrika Cumhuriyeti'ne Tarım Bakanlığı tarafından tarım ve hayvancılık ürünlerinin ithalatında karantina ve muayene prosedürleri uygulanmaktadır. DTÖ-SPS Anlaşmasının tarafı olan ülkede, tarım ürünlerin ithalatı ve ihracatına ilişkin denetimler Port of Entry Point Control (PEPC) adlı birimler tarafından sınırda gerçekleştirilmektedir. PEPC yetkilileri limanlarda, hayvan hastalıkları, bitki zararlıları ve GDO’lar ile ilişkili risklerin yönetimi ve gıda güvenliğinin sağlanmasından sorumludur.
https://www.dalrrd.gov.za/index.php/publication/390-inspection-services-functions
Sığır, koyun, keçi, at, domuz, devekuşu, kümes hayvanı veya bu hayvanların genetik materyali gibi canlı çiftlik hayvanları ithal edilmesi halinde karantina protokolleri uygulanmaktadır.
Bitkilerin ülkeye giriş sonrası karantinasının amacı ise ithal edilen bitkileri ve bitki materyallerini ithalattan sonra izole ederek düzenlenmiş patojenik organizmaları Güney Afrika'dan dışlamak, karantina zararlıları ve hastalıklarının varlığını tespit etmek ve bitkilerin fitosaniter durumunu doğrulamak için tasarlanmış denetimler ve teşhis testleri yapmaktır. Bitki karantinası, düzenlenmiş organizmalardan bitki materyalini serbest bırakma veya "temizleme" süreci olarak görülmemelidir. Düzenli olarak düzenlenmiş organizmaları barındıran belirli bir yol veya bitki türü bulunursa, Tarım Bakanlığı bu yolu kapatmak veya belirli türe ait materyalin gelecekteki ithalatlarına daha fazla kısıtlama veya koşul getirmek için harekete geçebilir.
Akdeniz Mahsulleri, Tohum, Süs ve Subtropikal Mahsuller, Narenciye, Şeker Kamışı gibi bitki karantina kategorilerinde karantina değerlendirmesi prosedürleri hakkında detaylı bilgiye aşağıdaki linkten erişim mevcuttur:
https://www.dalrrd.gov.za/component/content/article/299-import-authorisation?catid=19&Itemid=437 c) Etiketleme
Ülkede NRCS tarafından gözetilen uygulaması zorunlu teknik düzenlemeler kapsamında piyasaya girişi yetkilendirmeye tabi olan ürünler;
Tarım, Arazi Reformu ve Kırsal Kalkınma Bakanlığı’nın denetimine tabi olan çeşitli gıda ürünleri;
Güney Afrika Sağlık Ürünleri Düzenleyici Kurumu (SAHPRA) denetimine tabi ilaçlar, tıbbi ve medikal cihaz ve ürünler;
ICASA yetkilendirmesine tabii telekomünikasyon cihazları gibi piyasaya arzı yetkilendirmeye tabi birçok ürün için ilgili teknik düzenlemelerde ortaya konulan veya ürün bazında lisanslama sürecinde belirlenen etiketleme, ambalaj ve paketleme şartları bulunmaktadır.
Ayrıca, 2008/68 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu çerçevesinde de tüketicinin doğru bilgilendirilmesini ve yanıltılmamasını sağlamaya yönelik etiketleme düzenlemeleri getirilmiştir. Bu çerçevede, ürün etiketlerinin tüketiciyi yanıltıcı unsurlar içermemesi; üretici ve ithalatçıların ürün etiketinde muhakkak menşe ülke bilgisine, ayrıca ürün etiketinde yer alması gerekli diğer bilgilere yer vermesi; üründe genetiği değiştirilmiş organizma bulunması halinde bu bilginin de etikette yer alması gerekmektedir.
Tüketicinin Korunması Yasası: https://www.gov.za/sites/default/files/32186_467.pdf
Ülkede, etiketler genel olarak ülkenin 11 resmi dilinden birisi olan İngilizce dilinde düzenlenmektedir. d) Bitki Sağlığı Önlemleri
Bitki sağlığı ile ilgili risk faktörlerini yönetmek amacıyla ulusal ve uluslararası bitki sağlığı yükümlülüklerine uygun olarak Tarım, Arazi Reformu ve Kırsal Kalkınma Bakanlığı tarafından bir takım bitki sağlığı önlemleri alınmaktadır. Bakanlık, ülkenin aynı zamanda Ulusal Bitki Sağlığı Koruma Temas Noktasıdır. Bu kapsamda Dünya Sağlık Örgütü SPS politikaları çerçevesinde gerekli sorumlulukları yerine getirmektedir. Bitki sağlığı önlemlerini düzenleyen temel yasa, Tarım Zararlıları Yasası 1983 (Yasa No. 36, 1983) olup Yasa ayrıca, Güney Afrika'ya ithal edilen bitkileri, bitkisel ürünleri ve diğer maddelerle ilgili düzenleme görevini anılan Bakanlığa vermektedir. Bitki sağlığı önlemleri açısından uyulması gereken düzenlemelere aşağıda link aracıyla erişim sağlanmaktadır:
e) Helal Belgelendirme
Güney Afrika’da helal belgelendirme yasal olarak zorunlu olmayıp ülkede yaşayan Müslüman kesim (%2) tarafından tercih edilmesi ve sertifikalı ürünlerin piyasada rekabet avantajı sağlaması nedeniyle önemli görülmektedir.
Güney Afrika’da helal belgelendirme ile ilgili en büyük ve en tanınmış kuruluş SANHA – South Africa National Halaal Authority’dir. https://sanha.org.za/ Uluslararası kuruluşlar tarafından karşılıklı tanıma ve akreditasyonları bulunmaktadır. SANHA, gıda ürünleri, içecekler, kozmetik ürünler, ilaçlar ve diğer tüketim malları için helal sertifikası vermektedir.
Diğer sertifika veren kuruluşlar ise;
|