a) Genel Bilgiler
İsviçre'ye ihraç edilen ürünler serbest pazar prensibi çerçevesinde, kullanıcıların ve üçüncü kişilerin sağlık ve güvenliğine yönelik minimum risk taşımaları ya da risksiz olmaları halinde pazara giriş yapabilmektedirler. Anılan kuralın dışında kalan sektörler ise, tıbbi malzemeler vb. lisansa tabi ürünlerdir. Ürün Güvenliği Federal Kanunu kapsamındaki kurallar dışında lisansa tabi sektörler için sektöre özel düzenlemeler içeren kanunlar ayrıca hazırlanmış olup, söz konusu sektöre özel kanunlar Ürün Güvenliği Federal Kanunu'nun üzerindedir. Bahse konu federal kanunların çakışması halinde sektöre özel kanunlar uygulanmaktadır.
İsviçre’ye ihracatta; 'Cassis de Dijon' prensibi çerçevesinde ve AB ile imzalanan Karşılıklı Tanıma Anlaşması (MRA) kapsamında halihazırda uygunluk sertifikası almış ürünlerin yeniden değerlendirmeye tabi tutulması gerekmemektedir. Anılan durum ülkemiz ile imzalanan protokol kapsamında Türkiye'den gelen sanayi ürünleri için de geçerlidir. Bu itibarla, AB'de üretilmiş ya da AB pazarında halihazırda satışa sunulabilen tüm ürünler uygunluk değerlendirmesinden bağımsız İsviçre'de satışa sunulabilmektedir. Anılan durumun istisnası, İsviçre'nin ana dillerinin (Almanca, Fransızca ve İtalyanca) kullanım kılavuzları ve ambalajlar üzerinde yer alması kuralıdır. Söz konusu kural kapsamında ürün grubuna göre ya satışın yapılacağı bölgenin dili ya da tüm resmi dillerin ambalaj ve kılavuzlarda yer alması gerekmektedir.
Cassis de Dijon kuralının istisnası ve ihracatta zorunlu belgelendirmeye tabi ürünler ise; lisansa tabi ürünler (tıbbi ürünler ve malzemeler), kimyasal ürünler mevzuatı kapsamında kayda tabi ürünler, önceden ithalat izni alınması gerekli ürünler ve ithalat yasağına tabi ürünler olarak sıralanmaktadır.
Diğer taraftan, İsviçre’ye birçok tarımsal ürünün ihracatının yapılabilmesi için izin alınması gerekmektedir. "Genel ithalat izni" olarak ifade edilen bu izinler, Federal Tarım Bürosu (FOAG) tarafından gerçek ve tüzel kişilerden ve aynı zamanda merkez ofisi İsviçre’de bulunan şirketlerden gelen başvurular üzerine verilmektedir.
Genel İthalat İzinleri ücretsiz verilmekte olup, bu izinler süresiz ve devredilemez niteliktedir. Ayrıca, Genel İthalat İzni otomatik olarak kota tahsisi anlamına gelmemekte olup, kota tahsisi için ayrı bir başvuru süreci uygulanmaktadır.
İsviçre'ye ithalatta CE işareti zorunlu değildir. Bununla birlikte, İsviçre sektörel mevzuatı gereği bir uygunluk işareti öngörüyorsa, İsviçre işareti yerine CE işareti kullanılabilir. CE işaretinin üründe belirtilmesi, üreticinin veya yetkili temsilcisinin sorumluluğundadır. CE işaretinin bir üründe belirtilmesini düzenleyen koşullar AB uyum direktifleri tarafından belirlenmektedir.
İsviçre pazarına girişte bilinmesi gereken diğer önemli bir husus, ilaç ve tıbbi ürünler için ulusal yetkilendirme ve denetleme otoritesi olan Swissmedic’ten izin alınması gerektiğidir.
İsviçre, tıbbi cihazlara yönelik uygunluk değerlendirmelerinin karşılıklı olarak tanınması konusunda AB üyesi ülkeler, EFTA ülkeleri ve Türkiye ile anlaşmalar (MRA) yapmıştır. Bu antlaşmaların temelini, tıbbi cihazlara ilişkin Avrupa kılavuzlar ve Avrupa CE işaretinin uygulanması oluşturmaktadır.
Bu çerçevede ilgili ülkeler, İsviçre uygunluk değerlendirme kuruluşları tarafından verilen sertifikaları tanırlar ve karşılığında İsviçre söz konusu ülkelerde onaylanmış belgeleri ve uygunluk değerlendirmelerini tanır. Diğer taraftan, bir kısım tıbbi cihaz farklı düzenlemelere tabi olabilmektedir. Bu ürünler için ek bildirimlerin veya kayıt gerekliliklerinin yerine getirilmesi gerekebilmektedir.
Detaylı Bilgi için, https://www.swissmedic.ch/swissmedic/en/home/medical-devices/regulation-of-medical-devices.html
b) Karantina İşlemleri:
Özellikle taze bitkisel ürünler başta olmak üzere, bitki hastalıkları ve zararlıları bazı ürünler aracılığıyla yeni alanlara taşınabilmektedir. Bu riski ortadan kaldırmak için ise, bu tür malların İsviçre’ye ithalatı ve bu ülkeden ihracatı yasaklanmış veya belirli koşullara tabi tutulmuştur.
AB üyesi olmayan üçüncü ülkelerden taze bitkisel ürünlerin (yasaklanmamış ürünler) İsviçre’ye ithalatı sadece bitki sağlığı sertifikası ile mümkündür. Bu, örneğin bitkiler, meyveler, sebzeler, kesme çiçekler, tohumlar ve bitkilerin diğer taze kısımları için geçerlidir. Bitki sağlığı sertifikası, menşe ülkenin yetkili bitki koruma kuruluşundan alınmalıdır. Bitki sağlığı sertifikası olmadan başka bir ülkeden İsviçre'ye veya AB'ye getirilebilen istisnai meyveler ise ananas, hindistan cevizi, durian, muz ve hurmadır.
Bitki sağlığı sertifikasının yanı sıra, belirli malların ithalatı için özel birtakım gereklilikleri karşılaması gerekir ve İsviçre’ye varışta yetkili bitki sağlığı servisi tarafından bu gerekliliklerin karşılanıp karşılanmadığı kontrol edilir.
AB üyesi olmayan ülkelerden bitki sağlığı sertifikası gerektiren malları ithal etmek isteyen şirketler SPPS'ye kaydolmalıdır (operatörlerin zorunlu kaydı). Sertifika gerektiren malları içeren ithalat sevkiyatları genellikle varışlarından en geç bir gün önce SPPS'ye bildirilmelidir. Bu amaçla, çevrimiçi ithalat bildirim sistemi TRACES (Ticaret Kontrol ve Uzman Sistemi) kullanılmalıdır.
İthalat bildirimine ilişkin daha ayrıntılı bilgiye aşağıda yer alan link üzerinden ulaşılabilmektedir:
Bitki sağlığı ithalat kontrollerinin yapıldığı SPPS gümrük ofisleri Zürih ve Cenevre havaalanlarında bulunmaktadır.
Bildirimi yapılmamış sevkiyatlar için bitki sağlığı kontrollerinde gecikmeler yaşanabilmektedir.
İthalat prosedürüne ilişkin bilgiler aşağıdaki sayfanın alt kısmında yer alan “Üçüncü ülkelerden ithalat prosedürü (TRACES)” başlığı altında bulunabilir:
Koruma altındaki bitki türlerinin ticareti Washington Sözleşmesi (CITES) hükümlerine tabidir. Bu konuda Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Dairesinden (FSVO) bilgi alınabilmektedir. c) Etiketleme:
İsviçre’deki etiketleme sistemiyle ilgili bilgilere, küçük ve orta ölçekli işletmeler için kurulan KOBİ portalının internet sitesi üzerinden ulaşılabilmektedir.
https://www.kmu.admin.ch/kmu/en/home/concrete-know-how/sme-management/labeling.html
Öte yandan, Gıda ürünlerinin etiketlemesi ile ilgili düzenlemelere;
https://www.blv.admin.ch/blv/de/home/lebensmittel-und-ernaehrung/lebensmittelsicherheit/naehrwertinformationen-und-kennzeichnung.html adresinden ulaşılabilmektedir.
Ayrıca 2017'de yürürlüğe giren yeni gıda kanunu 27 yönetmeliğin revize edilmesini beraberinde getirmiştir. Yasa, etiketleme konusunda kesin kurallar getirmekte ve her türlü yeni gıdanın, pazarlama öncesinde izin alınmaksızın prensipte ruhsatlandırılacağını belirtmektedir.
Konuyla ilgili ayrıntılı bilgiler aşağıdaki sayfada yer almaktadır;
https://www.kmu.admin.ch/kmu/en/home/concrete-know-how/sme-management/labeling/food-labeling.html
Tarımsal Ürünlerin Etiketlenmesine ilişkin Düzenlemeler ise aşağıdaki sayfada yer almaktadır;
d) Bitki Sağlığı Önlemleri:
İsviçre Federal Bitki Koruma Servisi (SPPS), Federal Tarım Ofisi (FOAG) ve Federal Çevre Ofisi (FOEN) tarafından ortaklaşa işletilmektedir ve bitki sağlığı mevzuatının uygulanmasını sağlamaktan sorumludur.
SPPS, İsviçre'ye bitki zararlılarının ve hastalıklarının girmesini ve yayılmasını önlemekten ulusal düzeyde sorumludur. SPPS ayrıca yeni potansiyel özellikle tehlikeli zararlıların erken tespitinden de sorumludur.
İsviçre'de bir karantina zararlısı ortaya çıkarsa, SPPS bu zararlıyı ortadan kaldırmak veya kontrol altına almak için gerekli önlemleri belirler.
Karantina zararlıları hakkında daha fazla bilgiye aşağıdaki sayfa üzerinden ulaşılabilmektedir;
Bitki materyalinin yurtiçi ve uluslararası hareketlerinde, bitki hastalık ve zararlılarının girişini ve yayılmasını önlemek için bitki sağlığı düzenlemelerine uyulması zorunludur. Ürünler ve ülkeler için farklı düzenlemeler geçerlidir.
AB dışı ülkeler için ithalatta belirlenen düzenlemelere ilişkin bilgiler ise aşağıda yer alan sayfa üzerinden görüntülenebilmektedir;
AB üyesi olmayan ülkelerden taze bitki materyali (yani yasaklanmamış materyal) ithalatı sadece bitki sağlığı sertifikası ile mümkündür. Bu, örneğin bitkiler, meyveler, sebzeler, kesme çiçekler, tohumlar ve bitkilerin diğer taze kısımları için geçerlidir. Bitki sağlığı sertifikası, menşe ülkenin bitki koruma kuruluşundan alınmalıdır.
Bitki sağlığı sertifikasının yanı sıra, belirli malların ithalat için özel gereklilikleri karşılaması gerekir ve varışta yetkili bitki sağlığı servisi tarafından kontrol edilir.
AB üyesi olmayan ülkelerden bitki sağlığı sertifikası gerektiren malları ithal etmek isteyen şirketler SPPS'ye kaydolmalıdır. Sertifika gerektiren malları içeren ithalat sevkiyatları genellikle varışlarından en geç bir gün önce SPPS'ye bildirilmelidir. Bu amaçla, çevrimiçi ithalat bildirim sistemi TRACES (Ticaret Kontrol ve Uzman Sistemi) kullanılmalıdır.
Koruma altındaki bitki türlerinin ticareti Washington Sözleşmesi (CITES) hükümlerine tabidir. Bu konuda Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Dairesinden (FSVO) bilgi alınabilmektedir.
İthalatı yasak olan mallar ve konuyla ilgili ayrıntılı bilgilere aşağıdaki sayfa üzerinden ulaşılabilmektedir;
Ahşap, ambalaj malzemesi ve ahşaptan yapılmış diğer ürünlerle ilgili düzenlemeler ise aşağıdaki sayfa üzerinden görüntülenebilmektedir;
Ayrıca konuya ilişkin yasal dayanaklara, ulusal bitki sağlığı mevzuatına ilişkin bilgilere ve bitki pasaportu konusuna aşağıdaki sayfalar üzerinden ulaşılabilmektedir;
https://www.blw.admin.ch/blw/en/home/nachhaltige-produktion/Pflanzengesundheit/rechtsgrundlagen.html
e) Helal Belgelendirme:
İsviçre’de İslam’a uygun olarak dünya çapında tanınan ve belgelendirme yapan tek şirket Halal Certification Services GmbH’dır.
Halal Certification Services (HCS) firması yiyecek, katkı maddeleri, ilaç ve kozmetik alanında helal sertifikası düzenleme konusunda hizmet vermektedir. HALAL CERTIFICATION SERVICES GMBH, talep eden firmaların ürünlerine SMIIC standartları kapsamında helal sertifikası vermektedir.
Öte yandan, İsviçre’nin İslam İşbirliği Teşkilatı (İTT) veya İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsüne üyeliği (SMIIC) bulunmamakta ve ülkede Helal belgelendirme zorunluluğu da bulunmamaktadır.
İsviçre’de helal gıda tüketimine ilişkin bir düzenleme bulunmadığından ithalat aşamasında ibraz edilen sertifikaların bir anlamı bulunmamakla birlikte İsviçre'nin tek helal gıda sertifikası sağlayan ve uluslararası helal sertifikası organizasyonlarında tek kayıtlı İsviçre şirketi olan HALAL CERTIFICATION SERVICES GMBH tarafından açıklanan bilgilere göre İsviçre'ye ithalatta helal etiketi taşıyan tüm ürünler sertifikalarını ibraz ederek ülkeye giriş yapabilmektedir.
Öte yandan İsviçre’de gıda tüketimi amacıyla öldürülen hayvanlar kan akıtılmadan veya öldürülmeden önce bayıltılmalıdır. Ritüel kesimle bağlantılı olarak sersemletme gerekliliğine ilişkin istisnalara yalnızca kümes hayvanları için izin verilmektedir.
Konuyla ilgili yasal düzenleme aşağıdaki linkte yer almaktadır:
https://www.fedlex.admin.ch/eli/cc/2008/416/fr
Omurgalılar ve kabuklular sadece bayıltılarak öldürülebilmektedir. Bayıltma işlemi mümkün değilse, acı, ıstırap ve korkuyu en aza indirmek için gereken her şey yapılmalıdır.
Konuyla ilgili ayrıntılı bilgiye aşağıda yer alan link üzerinden ulaşılabilmektedir (Madde 178a)
https://www.fedlex.admin.ch/eli/cc/2008/416/de#art_178_a
Kümes hayvanları, ritüel kesim dışında, kanamadan önce sersemletilmelidir.
Üçüncü ülkelerden hayvan ürünleri ithalat koşullarına ilişkin genel bilgilere https://www.blv.admin.ch/blv/en/home/import-und-export/import/importe-aus-drittstaaten.html adresinden ve İlgili kategoriyi seçerek ithalatla ilgili ayrıntılara https://www.blv.admin.ch/blv/en/home/import-und-export/import.html adresinden ulaşılabilmektedir.
Bununla birlikte, İsviçre ve AB arasındaki ikili anlaşmalar nedeniyle, bir AB sınır kontrol noktasında gerçekleştirilen sınır veteriner kontrolleri İsviçre için de geçerlidir. |